Кәукей ауылы маңында бірнеше көне жер атаулары мен ескі қала орындары баршылық. Ауылдың оңтүстік-шығыс жағынан, шамамен 1,5-2 шақырым шамасында «Сараман-Қоса» мұнарасы орын тепкен....
Қойнауы сырға толы қасиетті Қазалы жері ескі жәдігерлерге бай мекендердің қатарына жатады. Олай айтуға негіз мол. Осындай тарихи құпияны бүккен Қазалы ауданындағы Бозкөл ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 30 шақырым, Кәукей ауылынан батысқа қарай 14 шақырым жерде орналасқан Күйiк қала бар....
Заманалар көшінде қиындыққа қасқая қарсы тұрып, адамдықтың ақ жолынан айнымаған ардақты да асыл аналар аз болмаған. Солардың бірі – зұлымдық пен қатыгездіктің құрбанына айналған Бегім сұлу. Киелі де, қасиетті ана туралы аңыз әңгімелер жетіп артылады....
Қойнауы құтқа толы Сыр топырағының әр қиырына көз тастасаң, тарихи деректерден түйін тарқататын көне жәдігерлерге жолығып, өткенге оралғандай күйге енесің. Осындай көпшілік қадір тұтатын орынның бірі – Қожабақы ауылының маңынан орын тепкен Келімбет кесенесі....
Қазыналы Қазалы жерінде өткен замандар көшінің өшпес белгісі мен шежіресіне айналған тарихи орындар баршылық. Солардың қатарына бүгінгі тілге тиек етілгелі отырған Құттыбай кесенесін де жатқызуға болады....
Қазақстанның кең байтақ жерінде қасиетті орындар көптеп кездеседі. Ондай жерлерді қадірлеп-қастерлеу дәстүрі ғасырдан-ғасырға, ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келеді. Осы үрдіске берік болғанның арқасында біршама тарихи маңызы зор құнды ғимараттар бүгінгі күнге дейін кейінгі буынға аманат ретінде қаз-қалпында...
ХІХ ғасырдың орта шенінде Ресей патшалығының бодауында болған бейқам қазақ еліне христиандық миссионерлер өз уағыздарын жүргізіп, орыс әскерлерінің Сыр бойындағы бекеттері мен бекіністеріне шіркеулер аша бастағаны мәлім. Осы жағдайда халықтың иман байлығы мен дін тағдырын ойлаған көзі ашық азаматтар...
Ол кісіні бала кезден танимын. Шоқша сақалды, шегір көз, қарасұр өңді, алып денелі болатын. Жүргенде алшаңдай адымдап, бұрылғанда бүкіл денесімен қозғалатын. Осынау ерекше кейіпті жанды үлкендер «Қызылбас палуанның ұрпағы» деп құрметпен атайтын....
Әрбір халықтың, әрбір өркениеттің баршаға ортақ қасиетті жерлері болады, оны сол халықтың әрбір азаматы біледі. Бұл – рухани дәстүрдің басты негіздерінің бірі. Ал, қазақ халқы руханиятының алтын қазығы мешіттер мен медреселер екендігі айқын....
Қазақ тіліндегі тұрақты сөз тізбектері құрылысы, түрі, сөз қолдану аясы жағында бір-біріне етене жақын болып тұтасып, туысып бете қайнап, бірге сабақтасып жатса да, әрқайсының өзіне тән даралығы, айқын парқы бар. Мен әр қайсын салыстыра егіздеу арқылы өз әлімше талдап көрейін. kaz.tengrinews.kz...