«Қылмыс санына халықтың қаржылық және құқықтық сауатының төмендігі айтарлықтай әсер етеді. Азаматтар көбінесе оларды жасау тәсілдері мен қауіпсіздік шаралары туралы білмейді, нәтижесінде алаяқтардың қулықтарына түседі. Қазір мұндай қылмыстардың көпшілігі жалған сайттар, мессенджерлер және әлеуметтік желілер арқылы жасалады. Тұрғындар алаяқтардың арзан тауарлар, тез байыту туралы айла-амалдарына тап болады және күдікті операциялар туралы хабарлаған жалған банк қызметкерлеріне сенеді. Нәтижесінде олар үлкен сомадан айырылады, тек былтыр ғана осындай тәсілдермен 21 млрд теңге ұрланған. Бұл қаражат — азаматтардың банктік жинағы және оған ресімделген кредиттердің сомасы», — деді Үнзила Шапақ Парламент Мәжілісіндегі «Киберқылмысқа қарсы күресудің өзекті мәселелері» тақырыбына арналған талқылауда.

Оның айтуынша, қолданыстағы Қылмыстық кодексте толыққанды институт, яғни ақпараттандыру және байланыс саласындағы қылмыстық құқық бұзушылықтар тарауы енгізілген. Банктер биометриялық сәйкестендіру арқылы онлайн-қарыз беру рәсімін қатаңдатты.

«Мемлекет басшысының тапсырмасы аясында депутаттардың бастамасымен халықтың шектен тыс кредит алуын төмендету мәселелері бойынша заңнамалық шаралар пысықталып жатыр. Заң жобасында азаматтардың несие алудан ерікті түрде бас тарту институты енгізілмек. Қарыз туралы ақпарат дереу кредиттік бюроға тапсырылады, бұл азаматтарды қатарынан бірнеше кредит ресімдеуден қорғауға мүмкіндік береді», — деді депутат.

Сонымен қатар ол тиісті кешенді шаралар әзірленгенін айтты.

«Қауіпсіз қаржы инфрақұрылымын қамтамасыз ету үшін мемлекеттік бақылау мен қадағалауды күшейту, халық арасында кең ақпараттық түсіндіруді ұйымдастыру, халыққа кредит беру мәселелері бойынша қаржы мекемелеріне қойылатын талаптарды қатаңдату ескерілген. Заң жобасы аясында пысықталатын нормалар онлайн-алаяқтық жасауға байланысты тәуекелдерді төмендететіні сөзсіз. Негізінен бұл — несие саласындағы алаяқтықты болдырмауға бағытталған алдын алу шаралары», — деді Үнзила Шапақ.

Оның пайымынша, абоненттік нөмірлерді тіркеуге және пайдалануға, байланыс операторларына, оның ішінде IP операторларға реттеушілік әсердің болмауына байланысты жекелеген проблемалар бар.