Музей өлке тарихын, табиғатын, экономикасын, археологиясын, архитектуралық ескерткіштерін, этнографиясын, тарихи деректер, естеліктер мен ескерткіштерін іздестіруді, тарихи маңызы бар құнды жәдігерлерді жинауды, зерттеуді, оларды қорда сақтауды мақсат тұтады. Осы үдеден шығу үшін музей экспозициясын толықтыру жұмысы үздіксіз жүргізіліп отыр. Музей қызметкерлері келушілердің ішкі сұранысын өтеуді, танымдық көзқарасын кеңейтуді міндеті деп біледі. Филиал меңгерушісі Сәкен Әлішев.

Ғимараттың жалпы аумағы 265 шаршы метр. Музей экспозициясы 183,1 шаршы метрді алып жатқан 3 залға орналасқан. Этнография залының аумағы – 57,2 шаршы метр. Табиғат бөлімінде ауданның жер бедері, ауа-райы, емдік қасиеті бар шөптесін өсімдіктер мен жануарлар дүниесі жөнінде баяндалады. Этнография залында қазақтың киіз үйі, ұлттық киімдер, шеберлердің қолынан шыққан ер-тұрмандар, зергерлік бұйымдар, ат әбзелдері, қару-жарақтар, ағаш ыдыстар мен мал терісінен жасалған бұйымдар қойылған. Сонымен қатар билік еткен қазақ хандары, билері, батырлары экспозиция орналасқан. Аумағы – 57,2 шаршы метр болатын Тұлғалар залында аудан тарихының құрылуынан бастап, елді басқарған басшылардың және әр салада қызмет атқарған тұлғалардың фото-суреттері, құжаттары қойылған. Сонымен қатар мемлекет қайраткерлері, ақын-жазушыларымыз, Ұлы Отан соғысы мен ауған соғысының ардагерлері мен еңбек ерлері, қуғын-сүргін құрбандары туралы мұралар өлкемізді тануға негізделген. Тәуелсіздік залынының аумағы – 68,7 шаршы метр. Онда Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері, ірі тарихи маңызы бар оқиға – Ата заңымыздың тағы басқа құжаттардың қабылдануы, Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті Н.Ә.Назарбаевтың жолдаулары, сондай-ақ, Республикалық «100 аурухана, 100 мектеп» бағдарламасы бойынша ауданда тұрғызылған мектептер мен медециналық бекеттер, және де тәуелсіздік жылдарынан бергі өз өнімдерін халыққа ұсынып отырған кәсіпкерлердің жеткен жетістіктері, өңдірген өнімдері музей экспозициясында орын алған.

Музей – туған жердің асыл қазынасы. Ол жас ұрпақты, жалпы жұртшылықты туған елдің шежіресімен таныстыра отырып, оны қастерлеуге тәрбиелейді. Мұрағаттарды қорғау мен жинақтаудың астарында ізгіліктің жатқанын байқауға болады. Біздің музей де өлкетану ісін өрге жүргізуде қызметін жаңа талаптар тұрғысынан атқаратын болады. Уақыт өткен сайын музей іші жаңа жәдігерлермен толығуда. Олардың қатарында Қазалыда мекен еткен және әлі де кездесетін құстар, жануарлар, аңдар және осы өлкенің құнарлы топырағынан нәр алған бақша өнімдері мен жеміс-жидектер бар. Сондай-ақ музейге келушілер киіз үй ішінде орналасқан қазақ халқының тұрмыстық құрал-жабдықтарымен таныса алады.

– Музейде жоспарға сәйкес іс-шаралар, көрмелер, көшпелі көрмелер ұйымдастырылады. Аудан көлемінде өтетін мәдени-көпшілік шараларға арнайы көшпелі көрпе апарып, экспонаттармен таныстырамыз. Оқушылар жиі келіп, музей ішімен танысады. Олар елдің өткені мен бүгінінен сыр шертетін әрбір жәдігердің тарихымен танысып, мәдени мұрамыздың мән-мағынасына терең бойлайды, – дейді Қазалы аудандық тарихи-өлкетану музейінің ғылыми қызметкері Жанат Тілеуқабыл.