Ерге – еңселі ескерткіш
Қазалы топырағынан шығып, сан түрлі саланы дамытуда елі үшін еңбектенген азаматтар аз емес. Тарихтан орын алған тұлғалардың өмірі мен еңбек жолын көпке үлгі етіп, ұрпаққа ұлықтау – бүгінгі күнге парыз. Осындай игі бастаманың бірі ретінде 6 қазан күні ауданаралық аурухананың жанынан Қазалы ауданының Құрметті азаматы, медицина ғылымдарының докторы, жерлесіміз Бегалы Әйтбембетке арналған ескерткіш бюсттің ашылуына орай салтанатты шара ұйымдастырылғанын айта кету керек.Бегалы Әйтмембет 1939 жылы қазан айының 15 күні Қазалы ауданына қарасты Ф.Энгельс атындағы колхозда дүние есігін ашқан. М.Горький атындағы орта мектепті үздік бітіріп, 1958 жылы Семей мемлекеттік медицина институтына емдеу істері мамандығы бойынша оқуға түседі. Еліміздің медицина саласын дамытуға үлес қосқан елжанды азаматтың ғылыми еңбектері адамдардың салауатты өмір сүруіне пайдасын тигізді. Ол «Госпитальдық терапия», «Паталогиялық ғылыми-зерттеу», «Санитарлық гигиена», «Ішкі ағза ауруларының пропедевтикасы», «Гигиена және кәсіби аурулар», «Гигиена және эпидемиология», «Психиатрия», «Психотерапия және наркология» бағыттары бойынша ізденіп, нәтижесінде 221 ғылыми жұмыс жазды. Оның 35-і бүгінде шетел тәжірибесінде қолданылып келеді. Сонымен бірге жоғары оқу орындары үшін жарық көрген 7 оқу құралы, 2 монографиясы ұлттық медицинаны дамыту мен тәжірибе кадр әзірлеуде қосылған зор үлес болып саналады.
«Шәкіртсіз ұстаз тұл» демей ме дана қазақ? Оның жетекшілігімен 5 ғылым докторы мен 23 ғылым кандидаты диплом қорғаған. Осылайша саналы ғұмырын денсаулық сақтау саласының дамуына арнаған ғалымның артында өшпес мұрасы, ғылыми жаңалықтары мен азаматтық бейнесі қалды.
Біртуар тұлғаның есімін жаңғырту мақсатында қойылған ескеркіштің ашылу салтанатында алғашқы сөзді аудан әкімі Мұхтар Оразбаев бастады. Өңір тарихында өз қолтаңбасын қалдырған Бегалы Нұрманұлының өмір жолына шолу жасап, «жақсының аты, ғалымның хаты» өшпейтінін атап өтті. Одан кейін Қызылорда облысының Құрметті азаматы Самұрат Имандосов: «Бегалы Нұрманұлы ағаға жақсы іні, ініге жақсы аға бола білді. Қанша жетістікке жетсе де, өзінің қарапайым қалпынан тайған емес. Оның бойында азаматқа тән қасиеттің бәрі бар еді. Ылғи хабарласып, алдымен ауыл-елдің жағдайын сұрайтын», – деп профессор жайлы естеліктерді тілге тиек етті.
Сөзді ары қарай аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы Оразғали Бекбанов жалғап, ғалымның адам, азамат ретіндегі игі істерін атап өтті. Салтанатты шараға Алматыдан арнайы келген профессордың жұбайы Кемал Ақанбайқызы мен інісі Бек Ерқанатов өз кезегінде Бегалы Нұрманұлына құрмет көрсетіп, ескерткіш орнатып жатқан жерлестеріне алғыс білдірді.
– Ең алдымен елі үшін тер төгіп, өз мамандығын жан-тәнімен сүйген азаматтың еңбегін елеп, құрмет көрсетіп жатқан қауымға алғысымды айтып, шынайы ризашылығымды білдіргім келеді. Бүгін ашылатын ескерткіш ауруханада қызмет ететін ақхалатты абзал жандарға жауапкершілік жүктеп, дәрігердің адамзат алдындағы антын сезіндіре түседі деп ойлаймын. Дәрігерлердің жұмысына сәттілік. Ал Бекеңнің ескерткішінің ашылуын қолдап келген жерлестеріме, игі бастамаға қатысқан барша адамға көп рақмет, – деді ғалымның жары.
«Жаны жақсы ағаның, етегін баспа, жолын қу» демекші, профессор есімінің еленіп, ескерткіш қойылуы болашақ медицина саласының үздіктеріне жігер мен жаңа тыныс сыйлары анық. «СССР Денсаулық сақтау үздігі», «Денсаулық сақтау ісіне қосқан үлесі үшін», «Қазақстан денсаулық сақтау ісінің үздігі», «Өмір үшін қызмет» төсбелгілерімен марапатталып, ерен еңбек еткен ерге арнайы қойылған ескерткіш бюст салтанатты түрде ашылып, келген қонақтар гүл шоқтарын қойды.
Дина БӨКЕБАЙ
