Қашықтан жұмыс істеу – бұл қызметкерлер үйде жұмыс істейтін, бірақ олармен еңбек шарты жасалған компанияның штатында болатын еңбекті ұйымдастыру. Қызметкер мен компанияның келісімдеріне байланысты оған қашықтықтан жұмыс істеуге техникалық мүмкіндіктер беріледі. Мысалы, ол өз компьютерінен компанияның ортақ серверіне қосылып, барлық құжаттар мен материалдарға қол жеткізе алады. Қашықтан басқару пультіндегі байланыс Skype, Zoom немесе басқа осыған ұқсас қызметтер арқылы қамтамасыз етіледі. Ал сіз жеке әріптестеріңізбен де, топпен де конференция режимінде байланыса аласыз. Осылай жұмыс кездесулерін өткізуге болады. Егер қызметкерге үйде жұмыс істеу үшін арнайы бағдарламалар немесе жабдықтар қажет болса, онда қабылданған ережелерге байланысты оларды өзі немесе компания орнатады. Ең бастысы – қызметкердің компьютері мен жеке құралдары интернетке қосылулы болуы тиіс.

Еңбек шарты бойынша қашықтан жұмыс істегенде компания әдетте қызметкерге жұмыстың мерзімі мен ұзақтығына қатысты белгілі бір талаптарды қояды. Мәселен, ол компания жұмыс істеп тұрған кезде, 9.00-ден 18.00-ге дейін компьютерде болуы міндетті болуы мүмкін. Алайда жұмыс берушімен келісім бойынша қызметкер басқа уақытта, таңертең және кешке жұмыс істей алады болмаса тек белгілі бір жұмыс көлемін орындай алады.

Штаттан тыс жұмыс – бұл қызметкердің компаниямен тұрақты еңбек шарты жасалмайтын, бір немесе әртүрлі жұмыс берушілердің бір реттік тапсырыстарын орындайтын еңбек қызметі. Бұл ретте тапсырыс берушілермен азаматтық-құқықтық шарт, авторлық құқық немесе еңбек шарты жасалады.

Фрилансер жеке кәсіпкер немесе өзін-өзі жұмыспен қамтыған ретінде тіркеле алады немесе жеке тұлға ретінде қатыса алады. Соңғы жағдайда ол үшін салықты ынтымақтастық туралы келісім жасасқан ұйым төлейді.

Штаттан тыс жұмысшыдан жұмыс күні ішінде желіде үнемі болуды сирек талап етеді. Ол жұмыс уақытын өзі таңдай алады, оның ұзақтығы мен көлемін дербес жоспарлай алады. Бірақ тұтынушыларды да өз бетінше іздеу керек. Бұл табысқа кері әсер етуі мүмкін. Фрилансерге ауруханалық демалыс ақысын ешкім төлемейді.

Ең бастысы – жол жүру уақытын үнемдеу. Үлкен қалаларда жұмысшылар жұмыс орындарына орташа есеппен 2-2,5 сағатта жетеді әрі осындай аралықта қайтады. Қашықтан жұмыс істегенде бұл уақытты жеке істерге немесе демалысқа жұмсауға болады. Сондықтан әрбір мезетіңді икемді жоспарлауға болады.

Қашықтан жұмыс істейтін жерде жұмыс пен демалысты өзіңіз реттейсіз. Жұмыс орнын өз қалауыңыз бойынша жабдықтайсыз. Спорт, үй шаруасы және отбасыңызбен қарым-қатынас жасау үшін үзіліс жасай аласыз.

Әлемнің кез келген нүктесінен жұмыс істеу мүмкіндігі туады. «Қашықтан жұмыс істейтін адамның» жұмыс орны тек пәтер ғана емес, сонымен қатар саяжай, кафе, саябақ, жағажай болса таңғалудың қажеті жоқ. Ең бастысы, тұрақты интернет және жабдықты қуаттау көзі болуы керек.

Жұмыс пен оқуды оңтайлы үйлестіресіз. Қашықтан жұмыс істейтін құрылғыда қосымша оқытуға көп уақыт қалады, әсіресе онлайн режимінде де орындалса. Бірақ оны күндізгі курс­тармен біріктіріп, таңертең және кешке жұмыс істеуге болады.

Қашықтан жұмыс істеудің кемшіліктері – қашықтағы жұмысшы әріптестермен байланыстың жоқтығы. Егер ол жалғыз тұратын болса, жалпы адамдармен тікелей байланыста болмауы мүмкін. Бұл интровертке қиындық туғызбайды. Бірақ көпшіл адам үшін бұл проблемаға айналуы мүмкін. Сондықтан егер адамдармен қарым-қатынас жасау сіз үшін маңызды екенін нақты білсеңіз. Қашықтан жұмыс істейтін кеңсені емес, кеңсені таңдаған дұрыс.

Еңбекті ұйымдастырудағы қиындықтар бар екенін есте сақтаған жөн. Үйде жұмыс істеуге көңіл бөлу кеңсеге қарағанда әлдеқайда қиын. Үнемі бір нәрсе алаңдатады. Өзіңізге тағы бір рет шай қайнатуға, әлеуметтік желілерді оқуға немесе youTube-тағы бейнелерді көруге алаңдаушылық пайда болады. Қашықтан жұмыс істейтін жерде табысты және нәтижелі жұмыс істеу үшін жоспарлау және уақытты басқару дағдыларын дамытқан абзал. Сонымен қатар жақындармен келіссөздер жүргізу керек. Осындайда ғана алаңдамайсыз. Бұл тұрғыда кеңседе жұмыс істеу әлдеқайда жеңіл: атмосфера тапсырмаларға назар аударуға ықпал етеді.

Қашықтан жұмыс істегенде жұмыс уақыты кейде күні бойы, жұмыс пен демалысты жоспарлау және кезектестіру дағдылары болмаса тіпті түнде де созылады. Бұл шамадан тыс жұмыс пен денсаулыққа байланысты проблемаларға толы болмақ. Жұмысшылар жұмыс уақытын қатаң мөлшерлеуді үйренуі тиіс.

Зияткерлік қызметпен немесе құжаттармен және бағдарламалармен жұмыс жасаумен байланысты кез келген іс-әрекетті қашықтағы форматқа ауыстыруға болады. IT саласы: бағдарламашылар, веб-әзірлеушілер, талдаушылар, тестерлер. Жарнама және маркетинг: копирайтерлер, SMM менеджерлері, маркетологтар, дизайнерлер. Сурет салу және компьютерлік графика: визуалды эффектілерді жасаушылар, дизайнерлер, иллюстраторлар, аниматорлар. Әдебиет және баспа ісі: жазушылар, корректорлар, редакторлар, аудармашылар, макетшілер. Білім: мұғалімдер, тәрбиешілер. Сату: онлайн сату бойынша кеңесшілер, байланыс орталығының қызметкерлері, интернет-дүкендерді сату бойынша менеджерлер. Қаржы: бухгалтерлер, бизнес-аналитиктер, қаржылық кеңесшілер.

Заңгерлер мен ғылыми қызметкерлер ішінара қашықтан жұмыс істей алады. Заңгерлер келісім-шарттарды жасау немесе зерделеу сияқты құжаттармен үйде жұмыс істей алады. Бірақ сот отырыстарына жеке өзі қатысуы керек. Ғалымдар түрлі эксперимент жүргізіп, жоғары дәлдіктегі жабдықта немесе үйге апара алмайтын материалдармен жұмыс істеуі керек.

Мамандықты таңдағанда, оның қашықтағы форматқа қаншалықты аударылатынын алдын ала бағалаңыз. Бір жағынан, үйде жұмыс істеуді жалғастыру мүмкіндігі белгілі бір еркіндік береді. Екінші жағынан, тауарлар мен қызметтерді өндірумен және халыққа қызмет көрсетумен байланысты кәсіптер қашықтан жұмыс істеуге ауыстырылмайды. Олар әрқашан сұранысқа ие болады.

Қашықтан жұмыс істеуге болмайтын салалар да кездеседі. Мәселен, өнеркәсіптік өндіріс, құрылыс (құрылыс инженерлері, құрылыс жұмысшылары мамандықтары – кран операторлары, сырлаушылар және тағы басқа), көлік және логистика (такси, жүктерді тасымалдау, курьерлік жеткізу). Сонымен бірге тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық (сантехниктер, сыпырушылар, төтенше жағдайлар және қоқыс шығару қызметтері), қауіпсіздік құрылымдары (әскер, полиция), төтенше жағдайлар қызметі (ТЖМ, өрт сөндірушілер) мен медицина (дәрігерлер, медбикелер, зертханашылар) және ветеринария.

Үйде болғанда – тамақ ішетін, ұйықтайтын, жақындарымызбен араласатын, демалатын жерде жеке өміріміз бен жұмысымыздың тепе-теңдігін сақтау оңай емес. Шекаралардың бұлыңғыр болуына жол бермеу үшін, шамадан тыс жұмыс жасамау үшін уақытты кәсіби және жеке міндеттерге қалай ыңғайлы бөлуге болатынын түсінген жөн. Табыс­ты жұмыс пен өмірдің тепе-теңдігі хобби мен достармен кездесуге жеткілікті уақыт пен күш береді. Бұл тепе-теңдікке апаратын жол күш-жігерді қажет етеді. Өзіңізге сәйкес келетінін табу үшін барынша тырысу, қателесу және қайталап көру керек. Осы қиындықтарды жеңу және психологиялық жағдайыңызды қолдау үшін қай бағытта қозғалу керектігі туралы кеңестер бар.

Ең әуелі – жұмыс ортасын жасаңыз. Мотивацияны сақтаудың бірінші қадамы – пәтеріңізде бөлек жұмыс кеңістігін ұйымдастыру. Бұрышты тек жұмыс үшін бөліңіз – осылайша жұмыс режиміне тезірек кіресе аласыз. Бұл кеңістікті ыңғайлы және функционалды етіңіз. Киім де сізді жұмысқа бейімдеуі керек екенін ұмытпаңыз. Егер пижамада болсаңыз, төсекке қайта оралғыңыз келетін үлкен қауіп бар. Кеңсеңізбен байланыстыратын ыңғайлы киім ойлап табыңыз. Бұл жеке өмір мен жұмыс уақытын ажыратуға көмектеседі. Өзіңізді ұйымдастырудың дұрыс жолдарын табыңыз. Үйден тиімді жұмыс істеудің басты кедергісі – өзіңіз. Сіз өзіңізді өнімді режимге қойып, әрекет етуге мәжбүрлеуіңіз керек. Көптеген тайм-менеджмент мамандары бұл өзіңізді қуаттандыруға көмектесетін күнді жоспарлау деп санайды.

Дегенмен физикалық және психикалық денсаулықты қадағалаған абзалырақ. Тиімділіктің, өнімділіктің төмендеуіне және тіпті күйіп қалуға әкелетін шамадан тыс күйзеліске ұшырайсыз. Тұрақты үзілістер энергияны толтыруға, шабыт пен жаңа идеяларды толтыруға көмектеседі. Бұл уақытты жақындарыңызбен өткізуге, түскі асқа бірге баруға болады. Далада серуендеу, жүгіру немесе спортзалға бару – бұл өзіңізді жандандырудың тамаша тәсілі.