Аймақтың жер қойнауын пайдаланушылармен кездесуде мұнай экспортының үлесін арттыру, газ өндіру және жаңа кен орындарын игеру мәселелері талқыланды.

Кездесуді ашқан облыс әкімі Қырымбек Көшербаев ҚР Премьер-Министрінің бірінші орынбасары Асқар Маминнің  аймаққа жасаған іссапарында саланы дамыту бойынша нақты тапсырмалар бергенін атап өтті.

Облыс әкімінің айтуынша, 2018 жылы мұнай өндіру көлемі 2017 жылға қарағанда 600 мың тоннаға азайып, 6,2 млн. тоннаны құрайды, яғни 7,5%-ға төмендейді. Сонымен қатар, өңірдегі мұнай компаниялары ішкі нарықта өндірілген мұнайдың 80%-ын өндіреді, мұнда бір барреліне 30 АҚШ доллары, ал экспорт бағасы 70 АҚШ долларын құрайды. Мәселен, 2018 жылдың 6 айында «ҚОР» ҰК» АҚ  мен «ПетроҚазақстан Құмкөл Ресорсиз» АҚ мұнайдың жалпы көлемінің 30%-ын және «Қазгермұнай» БК ЖШС 6% -ды экспорттады.

Талқыланған мәселелерді ескере отырып, Қазақстан Республикасының Энергетика министрлігі мен Қызылорда облысының әкімдігі бір ай ішінде аймақтың мұнай компанияларының кем дегенде 50%-дық үлесін қолдану мүмкіндігін қарастыру тапсырылды.

Сондай-ақ, облыс әкімі алдын-ала барлау деректері бойынша 50-70 миллиард текше метр газдың артуы туралы болжам бар екенін атап өтті.

«Мұндай жағдайларда «өсім» нүктелерінің бірі және өңірдегі мұнай өндірісінің өтемақысы  газ өндірісін кеңейту болып табылады. Дегенмен, бір ұлттық операторға төмен бағамен газ сатудың қолданыстағы схемасы өндіріс шығындарын да қамтымайды», - деді аймақ басшысы.

Бұл ретте, облыстың жер қойнауын пайдаланушылар газды турбиналық қондырғыларда айдап немесе оны күйдіруді жалғастыруда, яғни қалай да газ өндірісінің көлемін қысқартады.

 «Газ өндіру үшін экономикалық ынталандыру қажет. Осыған байланысты, біздің ұсынысымызда Қазақстан Республикасының Энергетика министрлігі «ҚазМұнайГаз» АҚ мен «ҚазТрансГаз» АҚ бірлесіп бір ай мерзімде дайын газ өнімдерін бөлу қағидаттарына өзгерістер енгізуге, атап айтқанда, жобаға қатысатын газ өндіруші компанияларға сыртқы нарыққа шығарылатын газдың 50%-ын өз күшімен және ұлттық операторға қолданыстағы шарттарға сай міндетті 50%-ын сату жүктеледі», - деді Қ.Көшербаев.

Мұнай экспортының үлесін ұлғайту және газ бағасын қалыптастыру жөніндегі іс-шаралар өңірдегі мұнай-газ компанияларына кірістерінің ұлғаюына мүмкіндік береді. Өз кезегінде алынған түсімдер жаңа кен орындарын барлауға және бұрғылауға, жаңа технологияларды енгізуге бағытталуы тиіс. Осылайша, жаңа кен орындарын іздестірудің перспективалық бағыттары ретінде Арал, Сырдария және Шу-Сарысу бассейндерін атауға болады.

«Арал теңізінің Өзбекстан тарапына қарайтын аумағы белсенді түрде зерттеліп жатқанын ескеріп, қазақстандық тараптан да зерттеу жүргізілудің қажеттілігі туындап тұр. Қазіргі таңда Қызылорда облысындағы мұнай кен орындары құлдырап, мұнай бұрғылау 1,5-2 мың метр тереңдікте жүргізілуде»,-деді аймақ басшысы.

Қызылорда облысында МЖӘ принциптеріне негізделген бір параметрлік ұңғымаларды бұрғылау жүргізуді ұсынды. Аймақ басшысы өз сөзінде әкімшілік тарапынан жер қойнауын пайдаланушылардың ұсыныстарын ілгерілетуде көмек көрсетуге дайын екенін атап өтті.

Сондай-ақ, кездесу барысында Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігі, Газ өнеркәсібін дамыту департаментінің директоры Зияш Қияқбаев және аймақтағы мұнай компанияларының басшылары сөз сөйледі.