– Тамыры терең, тарихы кенен қазыналы өлкеде туғанмын. Анығын айтсам, дарияның арғы бетіндегі киелі Лақалы елді меке­нінде 1995 жылдың қысында дүние есігін ашыппын. Біздің ауылда ән-жыр десе, ішкен асын жерге қоятын жандар көп. Соның әсерінен бе екен, бала кезден сырлы сазға құмар болып өстім. Облыстық, республикалық байқау­ларға қатысып, жүлделі болдым. Қарапайым отбасында өсіп, жетілдім. Асқар таудай әкем Кәрібай Тәуекелов пен асыл анам Күлзираш Ізтілеуованың тәлімді тәрбиесінің арқасында екі ағам, екі апам және мен өмірден өз орнымызды таптық.

– Өмірде өнерді серік етемін. Жұмысым да ән әлемінен алыс болмайды. Қорқыт ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университетін “Дәстүрлі музыка­лық өнер” мамандығы бойынша тәмамдағанмын. Бүгінде Қызыл­орда қаласындағы облыстық филармониядамын, өнер ордасында дәстүрлі орындаушы ретінде жұмыс істеп келемін.

– Шынымды айтсам, елге кеңінен танылады деп ойламадым. Семейлік айтыскер ақын Нұржан Өмірбаймен шығармашылық байланыстамын. Бір күні «мынадай шығарма жазып едім, қарашы» деп өлеңін маған жолдады. Сөзі әсерлі, жүрекке жігер береді екен. Өлеңді оқып, рухтанып, шабыт­танғанда көңілге әні төгіліп келді. Ән осылай дүниеге келді.

Жақында Қуандық бауырымнан «Мен қазақпын» әні “Астана арланс” бокс клубының әнұраны ретінде еліміздің спорт кешендері мен шет елдерде шырқалатынын естігенде бір қуанып қалдым. Бұл жағымды жаңалықты “Астана арланс” бокс клубының директоры, Афины олимпиадасының чемпионы Бақтияр Артаевтың өзі жеткізіпті. Менің әнім ел намысын қорғайтын спортшылардың рухтануына септігін тигізіп жатса, қалай қуанбасқа?

– Иә, мен әуенін жазған әндер­дің соңғы уақытта хит болып жүргені жасырын емес. Бірақ, сөзін жазған ақынның да, нақышына келтіріп орындап жүрген әншінің де еңбегі ерекше екенін айту керек. Әндерімнің көбісін жас әнші Қуандық Рахым шырқап жүр. Атап айтар болсақ, оның орындауындағы “Шын ғашықтар”, “Сегізінші кереметім”, “Қуандықтың әні”, “Өлмейтіндер”, “Сүйіп өтемін”, “Рухтастардың әні – бұл”, “Ауа райымсың”, “Оп-оңай” секілді әндер халықтың жүрегіне жетуде. Бұдан бөлек, Мәдина Сәдуақасова “Алыстама”, Айқын Төлепберген & Ернар Айдар “Ұрлықшы қыз”, Әбдіжаппар Әлқожа “Барың бағым жаным” атты әндерімді үлкен сахналарда айтып жүр.

– Жарасқандай ақын, азамат болсын деген ниетпен атымды қойған. Қазалыда Серік Айбасов деген хирург ағам бар. Ол кісінің әкесімен менің әкемнің әкесі, яғни атам бірге туған. Сол Серік ағамның келіншегі Гүлнар деген жеңгем ырымдап қойыпты.

Өзіңіз айтқандай, Алматыда нау­рыз айының аяғында марқұм Жарасқан Әбдірашевтың 70 жыл­дығына орай еске алу кеші өтті. Елімізге белгілі режиссёр Рүстем Әбдірашевтың әкесінің даңқын асырып, ас берген дастарқан басында Шөмішбай (Сариев) ағаның батасын алдым.

– Арасында өлең жазып қоятыным бар. Қуандық Рахым айтатын “Қуандықтың әні”, өзімнің орындауымдағы “Ассалаумағалейкум” әндерін сөзімен бірге жазғанмын. Сондай-ақ қобызбен, домбырамен жыр айтамын, баян, гитара аспаптарында ойнаймын.

– Ол әннің де бірінші сөзі жазылған. Сөзі – Нұржан Өмірбайдікі. Ақылдаса отырып, рушылдық пен жікшілдікке бой алдырмай, біртұтас ұлт болайық деген мақсатпен жарыққа шыққан ән еді. Онсыз да ат төбеліндей қазақпыз. Бір бауыр, бір жүрек, яғни рухтас болуымыз керек.

– Әншілік, жыршылық – менің мамандығым. Сондықтан, өзім де әндерімді орындап, насихаттаудың қамында жүрмін. Бұйырса, ниетімнің нәтижесін көріп, бағасын берерсіздер.

– Дәртүрлі ән-жыр – діңгегіміз. Ал эстрада – уақыттың сұранысы. Екеуі де маған жат емес. Дегенмен, дәстүрлі өнер әрдайым бірінші орында тұрады.

– Қазіргі қазақ эстрадасында орындалып жүрген әндердің сапасы шетелдік әндермен, батыстан келген дүниелермен араласып, біршама өзгеріске түсті. Кезіндегі Үкілі Ыбырайдан, Ақан серіден, Біржан сал сынды бабалардан қалған киелі өнердің бағыты бұрмаланып бара жатқаны жасырын емес. Қазіргі заманда қазақы иісі шығатын, қазақы бояуы бар керемет әндер тасада қалуда. Дәл қазіргі сәтте әннің сапасын сақтап қалу, ұлтымыздың жанына жақын әнді жарыққа шығару – ең бірінші мақсат әрі міндет.

– Ұстаз көп. Лақалыда мектеп қабырғасында Серікбол Сансызбаев деген ұстазым бар. Қазір ауылда №93 мектептің директоры. Сол кісі қанаттандырып ұшырды. Одан кейін Айбек Тәңірбергенов, Шолпан Биімбетова, Руслан Ахметов сынды белгілі жыраулардан тәлім алдым.

Жарасханның əнге деген құштарлығы кішкене күнінен басталып, аудандық əн байқауларына қатысып, жүлделі орындарға ие болды. Ауылдық клубта, мектепте өтетін түрлі мəдени шараларға қатысып, əн салып, концерт, байқаулардың жүргізушісі болып, ауыл халқының ризашылығына бөлене білді.

Жарасхан өте еңбекқор, ізденімпаз жас. Олай деуге де себеп бар: білім мен өнерді бірге алып жүру бала күнінен бойына сіңген қасиеті. Ауданға білім сайысына бара жатып, жолдан түсіп қалып, азғантай уақытта Бірлік ауылында өткен аудандық "Жас қанат" байқауына қатысып, l орын алып, жүгіріп қайтадан аудандағы байқауына үлгеріп келді. 11 жыл бойғы білімі сыналар үлкен сынақ ҰБТ-ға дайындалып жүріп, аудандық "Бозторғай" балалар шығармашылығы байқауының іріктеуінен облысқа жолдама алып, облыстық XlV "Бозторғай" байқауынан терме жанры бойынша бас жүлде алуы Жарасханның осы күнгі өнер жолындағы жетістіктерге жетуінің алғашқы баспалдағы деп айтуға болады.

Жарасханның сазгерлік өнеріне келер болсақ, қазіргі таңда көптеген əндері республика көлемінде таралып, əндерін Қуандық Рахым, Мəдина Сəдуақасова, Əйбек Қоңырбай, Əбдіжаппар Əлхожа, Нұрболат Абдуллин, Ғаділбек Жанай, Үміт Медеуова, Əл Фараби Бекарысұлы сынды танымал әншілер орындап жүр.

"Болар бала бесігінде бұлқынар" дегендей анасының уызына қанып, əкесінің мейірімін алып, туған жер-тал бесігі Лақалыдан қанаттанып, жүрегі əн деп соққан ұланымыз Жарасханға шығармашылық табыс тілейміз! Мүмкін, Жарасхан жайлы əлі талай баспасөз беттерінде мақалалар жазылар. Бірақ туып-өскен ауылының лебізі, ауылда жүріп, Жарасханның əр жетістігіне балаша қуанып жүрген ата-анасының бақытты жүздері Жарасханға қашан да ыстық болары сөзсіз.