Қаржы министрлігі Ішкі мемлекеттік аудит ережелерін өзгертті

Түзетулермен электрондық мемлекеттік аудитті қоспағанда, аудиторлық есептің және қаржылық есептілік бойынша аудиторлық есептің жобаларына сапаға бақылау жүргізуді ескере отырып, жоспардан тыс аудит жүргізу мерзімі 10-нан кемінде 12 жұмыс күніне дейін ұлғайтылды.

Сонымен қатар, аудиторлық іс-шараны өткізуге арналған тапсырмаға сәйкес жүргізілетін мемлекеттік аудит барысында мемлекеттік аудитор, сондай-ақ мемлекеттік аудитордың ассистенттері және тартылатын сарапшылар, тауарларды іс жүзінде жеткізу, жұмыстарды орындау, қызметтер көрсету тұрғысынан аудиторлық дәлелдемелердің дұрыстығын растау немесе жинау үшін тиісті бейін бойынша мамандар уәкілетті тұлғамен бірлесіп жүргізілетіні айтылады мемлекеттік аудит объектісінің басшысы бақылау өлшемін, объектіде тексеру жүргізеді.

Тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді берушінің (мердігердің құрылыс-монтаждау жұмыстары (ҚМЖ), авторлық қадағалау және техникалық қадағалау бойынша) бақылау өлшеміне (қарап-тексеруге) қатысуы қажет болған кезде қатысуды мемлекеттік аудит объектісінің басшысы немесе оның міндетін атқарушы тұлға қамтамасыз етеді.

Аудиторлық есепке және қаржылық есептілік бойынша аудиторлық есепке қол қойылғаннан кейін он жұмыс күні ішінде:

аудиторлық іс-шараны өткізуге жауапты тұлға Ішкі мемлекеттік аудиттің қорытындылары бойынша аудиторлық қорытынды қалыптастырады;

ведомствоның немесе оның аумақтық бөлімшелерінің басшысы аудиторлық қорытындыны бекітеді;

ҚР заңнамасының нормаларын, сондай-ақ оларды іске асыру үшін қабылданған квазимемлекеттік сектор субъектілерінің актілерін бұзушылықтар анықталған кезде мемлекеттік аудитор анықталған бұзушылықтарды жоюға және адамдардың жауапкершілігін қарау туралы нұсқама қалыптастырады,

ведомствоның немесе оның аумақтық бөлімшелерінің басшысы нұсқамаға қол қояды.

Бұл ретте мемлекеттік аудит объектісінің, мемлекеттік органдардың, ұйымдар мен лауазымды адамдардың қаралмаған қарсылықтарымен және сапа бақылауымен расталмаған бұзушылықтар фактілерін аудиторлық қорытындыға және нұсқамаға енгізуге жол берілмейді.

Ішкі мемлекеттік аудит нәтижелері бойынша мемлекеттік аудиторлар мен өзге де лауазымды адамдар жасайтын құжаттардың сапасын бақылау Қағидаларда айқындалған тәртіппен жүзеге асырылады.

Аудиторлық қорытынды мен нұсқама бекітілгеннен кейін 1 жұмыс күні ішінде мемлекеттік аудит объектісіне, мемлекеттік органдарға, ұйымдарға және лауазымды адамдарға жіберіледі.

Аудиторлық қорытындыда және нұсқамада мемлекеттік аудит объектісінің, мемлекеттік органдардың, ұйымдардың және лауазымды адамдардың ұсынымдарды қарау нәтижелері туралы және растайтын құжаттарды қоса бере отырып, нұсқамалардың орындалуы туралы ақпаратты ұсыну мерзімі көрсетіледі.

ҚР заңнамасының нормаларын, сондай-ақ оларды іске асыру үшін қабылданған мемлекеттік аудит объектілерінің актілерін бұзушылықтар анықталған жағдайда, мемлекеттік аудит объектілерінің, мемлекеттік органдардың, ұйымдардың және лауазымды адамдардың орындауы үшін міндетті құжат болып табылатын нұсқама жасалады.

Нұсқама аудиторлық қорытынды бекітілгеннен кейін 1 жұмыс күні ішінде мемлекеттік аудит объектісіне, мемлекеттік органдарға, ұйымдарға және лауазымды адамдарға жіберіледі.

Аудиторлық қорытындыда берілген ұсынымдарды қарау нәтижелері туралы, сондай-ақ нұсқаманың орындалуы туралы ақпаратты мемлекеттік аудит объектісі, мемлекеттік органдар, ұйымдар мен лауазымды адамдар растайтын құжаттарды қоса бере отырып, тиісті құжаттарда көрсетілген мерзімдерде ведомствоға және оның аумақтық бөлімшелеріне жібереді.

Аудит тобының басшысы мемлекеттік аудит объектісінен, мемлекеттік органдардан, ұйымдардан және лауазымды адамдардан ақпарат (растайтын құжаттар) алынған күннен бастап 5 жұмыс күні ішінде мемлекеттік аудит объектісінің ұсынымдар мен нұсқамаларды орындауының толықтығына талдау жүргізеді.

Аудиторлық іс-шаралар негізінде сот тәртібімен қарау және (немесе) қылмыстық іс жүргізу жүзеге асырылатын немесе аудит объектісіне тәуелді емес негіздер бойынша жағдайларды қоспағанда, нұсқамалар тармақтарының орындалу мерзімін ұзарту мемлекеттік аудит объектісінің, мемлекеттік органдардың, ұйымдар мен лауазымды адамдардың негізделген себептері болған кезде 2 реттен артық емес көзделеді.

Ұсынымдарды толық қарау және нұсқамаларды орындау кезінде аудиторлық іс-шараның аяқталуы туралы анықтама жасалады.

Мемлекеттік аудит объектісі нұсқаманы көрсетілген мерзімде мемлекеттік органдар, ұйымдар және лауазымды адамдар орындамаған немесе тиісінше орындамаған кезде, аудит тобының басшысы немесе мемлекеттік аудитор нұсқамада көрсетілген мерзім өткеннен кейін дереу ӘҚБтК-нің 462-бабына сәйкес шаралар қабылдайды.

Мемлекеттік аудит объектісінің басшысына немесе оны алмастыратын тұлғаға танысу үшін негізгі кезеңнің сапасына бақылау жүргізуге аудит материалдарының жобаларын тапсыру мерзімі:

аудит объектісіне аудиторлық есепті ұсынғанға дейін 5 жұмыс күні бұрын;

аудит объектісіне қаржылық есептілік бойынша аудиторлық есепті ұсынғанға дейін 10 жұмыс күні бұрын;

аудит объектісіне уәкілетті органның ведомствосының келісуіне жататын аудиторлық есепті ұсынғанға дейін 7 жұмыс күні бұрын.

Аудиторлық іс-шараның негізгі кезеңінде сапаны бақылау аудиторлық есептің жобалары бойынша 5 жұмыс күні және қаржылық есептілік бойынша аудиторлық есептің, оларға қоса берілген бұзушылықтар тізілімінің жобалары бойынша аудит объектісіне жіберілгенге дейін 10 жұмыс күні ішінде жүзеге асырылады.

Ведомствоның келісуге жататын аумақтық бөлімшелерінің аудит материалдарының жобалары бойынша негізгі кезеңнің сапасын бақылау уәкілетті органның ведомствосы аудиторлық есеп пен оларға қоса берілген бұзушылықтар тізілімінің жобалары бойынша оларды аудит объектісіне жібергенге дейін 7 жұмыс күні ішінде жүзеге асырылады.

"Мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау туралы" заңда көзделген негіздер бойынша белгіленген қаржылық бұзушылықтар бөлігінде ведомствоның аумақтық бөлімшелерінің негізгі кезеңінің сапасын бақылау қорытындысының жобалары ақпараттық жүйе арқылы келісуге жатады.

Ережелер негізгі кезеңнің сапасын бақылауды үйлестіру процедурасын анықтайтын жаңа нормалармен толықтырылды.

Осылайша, уәкілетті органның ведомствосы аудиторлық іс-шараның дайындық кезеңінде ақпараттық жүйе арқылы келісу рәсімін өткізу туралы аумақтық бөлімшелерді хабардар ететіні көрсетіледі.

Уәкілетті орган ведомствосының ведомствоның аумақтық бөлімшелерінің негізгі кезеңінің сапасын бақылау қорытындыларының жобаларын келісу рәсімі ақпараттық жүйеде жүзеге асырылады.

Ведомствоның аумақтық бөлімшелері аудит объектісіне аудиторлық есепті ұсынғанға дейін 3 (үш) жұмыс күні бұрын ақпараттық жүйеде аудиторлық есептің, бұзушылықтар тізілімінің, олардың негізінде қорытындылар тұжырымдалған құжаттардың жобаларын қоса бере отырып, аудиторлық іс-шараның негізгі кезеңінің сапасын бақылау қорытындысының жобасын орналастырады.

Ведомствоның аумақтық бөлімшесінің басшысы жіберілген материалдардың уақтылығы мен толықтығын қамтамасыз етеді.

Уәкілетті органның ведомствосы негізгі кезеңнің сапаны бақылау қорытындысының жобасын қарау нәтижелері бойынша аудит материалдарының жобаларын стандарттарға сәйкес ескертулерді ескере отырып, келіседі немесе пысықтауды ұсынады.

Аудит материалдарын уәкілетті органның ведомствосымен келісу рәсімінің нәтижелері бойынша аудиторлық іс-шараның негізгі кезеңінің сапасын бақылау қорытындысының жобасын ведомствоның аумақтық бөлімшесінің басшысы бекітеді.

Ведомствоның құрылымдық бөлімшесі жүйелі негізде келісу нәтижелері бойынша берілген ұсынымдардың орындалуына мониторингті жүзеге асырады.

Ведомствоның аумақтық бөлімшесі Қағидалардың осы тармағында белгіленген мерзім өткеннен кейін ақпараттық жүйеде негізгі кезеңнің сапасын бақылау қорытындысының жобасын орналастырған жағдайда, уәкілетті орган ведомствосының келісу функционалы ақпараттық жүйеде бұғатталады. Бұл ретте аумақтық бөлімшенің басшысы уәкілетті органның ведомствосының келісімінсіз негізгі кезеңнің сапасын бақылау қорытындысын бекітеді.

Уәкілетті органның ведомствосымен келісу үшін аудиторлық іс-шараның негізгі кезеңінің сапасын бақылау қорытындысының жобасын орналастырудың мерзімдері мен толықтығын бұзғаны үшін лауазымды адамдар ҚР заңдарына сәйкес дербес тәртіптік жауаптылықта болады.

Бір аудиторлық іс-шараның бірінші деңгейінің сапасын бақылаудың жалпы ұзақтығы аудиторлық іс-шараның барлық кезеңдері бойынша 15 жұмыс күнінен аспайды, оның ішінде:

- дайындық кезеңінде материалдарды сапаны бақылауға ұсынған күннен бастап 2 жұмыс күні ішінде аудиторлық іс-шара жүзеге асырылады;

- аудиторлық іс-шараның негізгі кезеңінде сапаны бақылау жүзеге асырылады:

аудиторлық есептің және оған қоса берілген тізілімнің жобасы бойынша оларды аудит объектісіне таныстыруға ұсынғанға дейін бес жұмыс күні ішінде;

қаржылық есептілік бойынша аудиторлық есептің және оларға қоса берілген Тізілімнің жобалары бойынша он жұмыс күні ішінде, аудит объектісіне танысуға ұсынғанға дейін;

аудиторлық есептің және аудиторлық есептің жобалары бойынша жеті жұмыс күні ішінде Уәкілетті органның ведомствосымен келісуге жататын оларға қоса берілген тізілім оларды аудит объектісіне таныстыруға ұсынғанға дейін.

Бұдан басқа, ішкі аудит қызметтерінің ішкі мемлекеттік аудит және қаржылық бақылау жүргізу қағидаларына осындай түзетулер енгізілді.

Бұйрық 2025 жылғы 7 қазаннан бастап қолданысқа енгізіледі.