Қыз-келіншектерге қатысты ырым-тыйымдар
Қазір бұрынғыдай ырым-тыйымдарды қатаң сақтай бермейді. Десе де оның бәле-жаладан сақтайтын құдіреті барын ескере жүрсеңіз, ешкім ескертпей-ақ сақтайтыныңызға сенеміз. Ендеше, төмендегі ақпаратқа назар салыңыз.
- Қыз өкпелегіш болса – ырысы кем болады.
- Жеңілтек болады деп қыз баланы қырқынан ерте шығармайды.
- Қыз баланың бір тал түскен шашын кез келген жерге тастамайды, құс іліп кетсе, бас ауруына шалдығады.
- Қалы үлкейіп кетпесін деп, қалымен туған балаға "Қалдыгүл, Қалдыбай" деп ат қояды.
- Әйел итке тас лақтырса – үйдің ырысы кетеді, әйелдің бағы қайтады.
- Қазақ баланы санамайды және санын айтпайды.
- Келін бала көтермесе, нағашы жұртының бір баласын қойнына алып жатады.
- Жүкті әйел шашын кессе - іштегі бала кемтар болып туады, бақыты кесіледі.
- Ана баланы дәретсіз емізбейді.
- Қыз балаға шашы өссін деп желке жегізеді.
- Жаңа түскен келін киім-кешегін қысқартса – нәрестесі кем туады немесе түсік тастайды.
- Әйел босанар кезде үйдегі сандықты босатып қояды, сонда әйел тез босанады.
- Адамның келіншек отырған жақтағы аяғы ұйып қалса, ол екіқабат екен деп ырымдайды.
- Түсік тастамасын деп, жас әйелдің көйлегінің етегін бүріп қояды.
- Екіқабат әйелдің күні жақындаған кезде "Жер-Ана, күш-қуат бере гөр" деп жалаң аяқ жүргізеді.
- Жас босанған немесе аяғы ауыр әйел түнде суға бармайды.
- Екіқабат әйелге пышақ, ара, қайшы ұстатпайды. Ұстаса – мерзімінен бұрын босанады.
- Бала кіндігіне оралып қалады деп, екіқабат әйелге ине-жіп ұстатпайды.
- Бала ортан жіліктің майын жесе – ата-анаға мейірімсіз болады.
- Екіқабат әйел қоян етін жесе немесе қоян етіне жерік болса – баласы қоянжырық болады.
- Екіқабат әйел ұл туғысы келсе – еркектің қару-жарағын, қыз туғысы келсе – жүзік, сырға, моншақ, қызыл түсті мата жастанып жатады.
- Толғағы қатты болады деп екіқабат келіншекке толарсақ жегізбейді.
- Қонақ қызды үй иесі төрге шығарса, сол үйге құт келеді деп ырымдаған.
- Қыз бала дауысын қатты шығарып күлмейді.
- Қыз бала түнде шашын жаймайды.
- Баланың аңшылықтағы алғашқы олжасын несібесі кетеді, аңшылықта жолы болмайды деп ешкімге байлатпайды.
- Егер әйел қыз туа берсе, баланың жолдасын босанған әйелдің басынан үш рет айналдырса ұл туады деп ырымдайды.
- Жас келіншек аяғы ауыр кезінде түйе етін жемейді. Себебі, баласын түйе сияқты көп уақыт көтеріп, мезгілінде тумайды деген ырым бар. - Әйел екіқабат кезінде жерігі қанбаса, одан туған баланың аузынан су ағып жүреді.
- Әйел босанып жатқанда жеңіл болсын деп, қыздың көйлегінің шетін жыртып "жол ашу" ырымын жасайды, немесе ұлдың шалбарының балағын тіліп қояды.