Қазақстанда тұрғын үй қымбаттап барады: Негізгі себептері аталды
Фото: freepik.com2025 жылғы қазан айының қорытындысы бойынша Қазақстанда тауарлар мен қызметтер құны 12,6 пайыз өсті. Осыған байланысты тұрғын үй нарығында да бағаның өсуі байқалады. Бұл туралы Stan.kz ақпарат агенттігі хабарлайды.
Ranking осындай мәлімет жариялады. Анықталғандай, қазан айында жаңа үйлердің бағасы 13,1 пайыз, ал екінші нарықтағы тұрғын үйлердің бағасы 11,6 пайыз көтерілген.
Басылым Қазақстанда тұрғын үй қымбаттауының төрт себебін атады.
Салық мөлшерлемесінің 16 пайызға дейін көтерілуі баға түзіліміндегі негізгі факторлардың бірі болды.
"Құрылыс салушылар салықтың өскен мөлшерін үйдің бір шаршы метр құнына алдын ала қосып жатыр", – деп есептейді басылым.
Сонымен қатар сатып алушылар бағаның өсетінін болжап, сұранысты белсенді өсірді. Екінші нарықта да сатушылар жаңа тұрғын үйдің қымбаттауын және бағаның әрі қарай өсуін ескере отырып, бағаны көтере бастады.
2026 жылдың 1 қаңтарынан бастап күшіне енетін құрылысшыларға ҚҚС жеңілдігін алып тастау да әсер етіп жатыр.
Биыл Қазақстанда үлескерлік құрылысқа қатысты заңға түзетулер енгізілді.
Нарыққа ең көп әсер ететіні екінші пакеттегі өзгерістер. Жаңа ережелер бойынша:
- Үлескерлернмен мәмілелер тек үлескерлік қатысу келісімшарты (ДҚК) бойынша жасалуы мүмкін;
- Тұрғын үй кешендерін жарнамалау тек кепілдік немесе рұқсат берген жағдайда рұқсат етіледі;
- Құрылысшыларға әкімдіктер мен инжиниринг компаниялары тарапынан бақылау күшейтіледі.
Бұл талаптар құрылысшылардың мүмкіндіктерін шектеп, жобалардың санын азайтады, бұл жалпы ұсыныс көлеміне әсер етеді. Басылымының жазуынша, Қазақстандағы тұрғын үй нарығы маусымдық өзгерістерге тәуелді. Жазда және күздің басында сатып алушылар белсенді болады, себебі көпшілік жыл соңына дейін мәмілелерді аяқтағысы келеді. Бұл кезеңде құрылысшылар да жаңа жобаларды белсенді іске қосады. Бұл заңды түрде сұраныстың өсуіне, үйдің қымбаттауына әсер етеді.
Валюталық нарықтағы ауытқу да бағаға әсер етеді. Доллардың теңгеге қатысты нығаюы импорттық құрылыс материалдары мен жабдықтарды қымбаттатып, құрылыс шығынын арттырады. Екінші нарықта сатушылар да бағаны есептегенде доллар бағамын ескереді және пәтер құнын өсіреді.
Еске салайық, қазан айының басында бастапқы нарықтағы тұрғын үйлердің ең жоғары шаршы метр құны қыркүйекте Астана (650 133 теңге), Алматы (648 230 теңге) және Атырау (504 866 теңге) қалаларында тіркелді. Ең арзан шаршы метр құны Орал (299 155 теңге), Ақтөбе (313 978 теңге) және Көкшетауда (334 909 теңге).
Сондай-ақ 2025 жылдың қазан айында Алматы тұрғын үй нарығында жаңа пәтерлердің бағасы айтарлықтай өсті. Мегаполис елде сатып алу және жалға алу тұрғысынан ең қымбат қалалардың бірі болып қала береді.
