Қазалы Qazaly.kz ақпараттық агенттігі
» » Пандемиядан кейін түрмедегі адамдар саны қайта көбейді

Пандемиядан кейін түрмедегі адамдар саны қайта көбейді

Бұл туралы Біріккен Ұлттар Ұйымының баспасөз қызметі хабарлады.
Фото: ашық ақпарат көзінен алынды
COVID-19 пандемиясы кезінде қысқа мерзімді төмендеуден кейін әлем бойынша түрмелерде отырған адамдар саны қайта көбейіп жатыр, – деп хабарлайды Аikyn.kz «Қазақпаратқа» сіллтеме жасап.

БҰҰ Есірткі және қылмыс жөніндегі басқармасының жаңа баяндамасында әлемдегі түрмелердің қазіргі жағдайына қатысты соңғы статистикалық деректердің жан-жақты жаһандық шолуы берілген.

БҰҰ деректеріне сәйкес, 181 елдің 60%-дан астамы пенитенциарлық жүйесін 100% және одан да көп мөлшерде пайдаланып отыр. Әрбір төртінші елде түрмелер 150%-дан астам толы.

Түрмелердің шамадан тыс толуы тамақтану сапасына, гигиена мен медициналық қызметке, инфекциялық аурулардың таралуына, осал топтарға көрсетілетін көмектің деңгейіне, жазасын өтеушілердің физикалық және психикалық денсаулығына, сондай-ақ әлеуметтік және білім беру бағдарламаларына қолжетімділікке кері әсер етеді. Артық жүктеме қақтығыстар тудырып, зорлық-зомбылықты күшейтеді, түрме инфрақұрылымын күйретеді және қауіпсіздік пен басқару тұрғысынан үлкен қиындықтар туғызады.

Баяндама авторлары түрмелердің артық толу мәселесін пенитенциарлық жүйелер үшін басым бағытқа айналдыру қажет деген қорытындыға келген.

Әлемде қамауда отырғандардың үштен біріне жуығы – үкім шықпағандар

Әлем бойынша алдын ала қамауда отырған адамдардың саны 3,7 миллионнан асады. Бұл – түрмеде отырғандардың жалпы санының шамамен 30 пайызы. Үкім шықпаған адамдардың ең жоғары үлесі 2023 жылы Африка мен Мұхит елдерінде тіркелген – әрқайсысында 37%. Ал ең төмен көрсеткіш Еуропада – 19%.

Ең күрделі жағдай Оңтүстік Азияда байқалады. Мұнда қамауға алынғандардың 64 пайызына сот үкімі шықпаған. Бұл көрсеткіш жылдан жылға артып келеді.

Әлем бойынша үкім шықпаған тұтқындар арасында ерлер мен әйелдердің үлесінде айтарлықтай айырмашылық болмаса да, Африка мен Мұхит елдері сияқты кейбір өңірде алдын ала қамауда отырған әйелдердің үлесі жаһандық көрсеткіштен жоғары.

Түрмедегі өлім-жітімнің көпшілігінің алдын алуға болады

Есептілік ұсынған дерлік барлық елде сотталғандар арасындағы қасақана кісі өлтіру деңгейі жалпы халықпен салыстырғанда әлдеқайда жоғары. Солтүстік және Оңтүстік Америка елдері тұтқындар арасындағы қасақана адам өлтіруден болатын өлім-жітім деңгейінің өте жоғары екенін хабарлады — әр 100 мың тұтқынға шаққанда 17,4 адам. Еуропа елдерінде бұл көрсеткіш едәуір төмен — әр 100 мың тұтқынға шаққанда 2 кісі өлтіру дерегі тіркелген.

2023 жылы әлем бойынша әр 100 мың сотталғанның 32,9-ы өз-өзіне қол жұмсаған. Бұл — жалпы халық арасындағы өз-өзіне қол жұмсау деңгейінен үш еседен астам жоғары.

Баяндама авторларының айтуынша, қамаудағылар арасындағы өлім-жітімнің көпшілігі алдын алуға болатын жағдайлар.

Қоғамға қайта бейімделу жазасын өтеп шыққандарға қолайлы ортаны қажет етеді

Баяндамада айтылғандай, сотталғандарды оңалту және қоғамға қайта бейімдеу — қылмыстық-атқару жүйесінің ажырамас міндеті. Тәжірибе көрсеткендей, табысты оңалту тек түрме әкімшілігінің іс-әрекетіне ғана емес, сонымен қатар түрмедегі жалпы ахуалға байланысты. Ішкі ортада құрмет пен адамгершілікке негізделген қарым-қатынас жазасын өтеп жатқан адамның жеке тұлға ретінде өзгеруіне қолайлы жағдай жасайды.

Баяндама авторларының пікірінше, түрмедегі оңалту бастамаларына сыртқы қолайлы мемлекеттік саясат та серік болуы керек. Атап айтқанда, түрмеден кейін жұмысқа орналасуға кедергілерді жою және бұрын сотталған адамдарға деген көзқарасты азайту маңызды.
19 шілде 2025 ж. 178 0

Жаңа мешіт бой көтеруде

19 шілде 2025 ж. 153

Суға да сақтық керек

19 шілде 2025 ж. 155

Руханият

Мен өмірді қалаймын

Мен өмірді қалаймын

08 қараша 2024 ж.
Мен өмірді қалаймын.

Мен өмірді қалаймын.

08 қараша 2024 ж.
Мен өмірді қалаймын

Мен өмірді қалаймын

07 қараша 2024 ж.
Мен  өмірді қалаймын!

Мен өмірді қалаймын!

07 қараша 2024 ж.
Мен өмірді қалаймын

Мен өмірді қалаймын

04 қараша 2024 ж.

Жаңалықтар мұрағаты

«    Шілде 2025    »
ДсСсСрБсЖмСбЖс
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031