«Бектеновке сәлем айтыңыз»: Депутат вице-премьер Жұманғаринның жауабына шүйлікті

Мәжілістегі талқылаулар барысында депутат Ерлан Сайыров жаңа салық кодексі жобасы аясындағы Үкімет ұсынған жеңілдіктерге қатысты сыни пікір білдірді. Ол салық жеңілдіктері мен ресурстарды игеру мәселесіне қатысты бірнеше сұрақ қойды.

«Салық кодексі жобасында Үкімет 1 триллион теңгеден асатын пайдалы қазбаларды игеруге арналған жеңілдіктерді ұсынуда. Біз бұл ұсыныспен келіспейміз. Қатты пайдалы қазбаларды қайта өңдеуге қатысты келісімде 10 жылға корпоративтік табыс салығынан, мүлік пен жер салығынан, сондай-ақ импорттық қосылған құн салығынан босату қарастырылған. Үлкен тау-кен компанияларын жұмыс істеп тұрған кен орындарынан ҚҚС және басқа да салықтардан босату ұсынылып отыр. Нақты айтқанда, әр бес жыл сайын жұмыс істеп тұрған кен орнын жаңа жоба ретінде тануға және оны салық төлеуден босатуға мүмкіндік берілуі мүмкін. Геологиялық барлау жұмыстары үшін жаңа кен орындарын ашу мақсатында шығындарды басқа келісімшарттарға көшіруге рұқсат беру ұсынылуда, мұндай келісімдерде кен өндіру толық көлемде жүргізіліп, салықтар төленеді. Сонымен бірге, Өнеркәсіп министрлігі геологиялық барлау жұмыстарының барысын бақыламайды, тек лицензияларды береді. Мәжіліс депутаттары бұл жеңілдіктерді алып тастау туралы өзгерістер ұсынды. Біз Үкіметтен осы жеңілдіктердің әрбір тармағы бойынша ашық әрі нақты позициясын білдіруін сұраймыз, себебі бұл мәселелер Қазақстанның экономикалық қауіпсіздігіне тікелей әсер етеді», – деді ол.

Вице-премьер жауабы

Вице-премьер Серік Жұманғарин Қазақстанның инвестициялық ахуалын жақсарту қажеттілігіне назар аударды.

«Неліктен үкімет табиғи ресурстарды пайдалану мәселесіне ерекше назар аударып отыр? Өкінішке қарай, Қазақстанның алғашқы инвестициялық циклі аяқталды. 2024 жылы тікелей шетелдік инвестициялардың азаюын байқадық. Сонымен қатар, теріс баланс тіркелді. Біз бұл мәселелерді фракцияда талқыладық, қайталап айта бермеймін. Оның себептері белгілі. Бұл өлімге әкелетін мәселе емес. Бізге екінші инвестициялық циклді бастау керек. Ал жер қойнауы – біздің табиғи байлығымыз. Соңғы жылдары біз жаңа ірі кен орындарын ашқан жоқпыз. Бүгінгі күні бізде болашақта сүйенетін қандай да бір қоры жоқ. Бұл салаларда жаңа ашылымдар өте маңызды. Біз өзімізде барды жоғалтуымызға болмайды», – деп мәлімдеді Серік Жұманғарин

Вице-министр Олжас Сапарбеков жаңа салық кодексі жобасындағы маңызды аспектілерді түсіндірді. Оның айтуынша, жаңа салықтық жеңілдіктер өңдеуші өнеркәсіпке арналады, ал барлау және өндіру жұмыстарын жүргізуші компаниялар осы жеңілдіктерден тыс қалатын болады. Сонымен қатар, геологиялық барлау жұмыстарын бақылауды жергілікті бөлімшелер атқаратынын айтты.

Сондай-ақ, депутат Ерлан Сайыров қайтара пікір білдіріп, берілген жауапқа көңілі толмайтынын айтты.

«Жауаптар маған жеткіліксіз болды. Меніңше, ірі капитал мүддесін лобби жасау фактілері бар. Сондықтан сізден үлкен өтінішім – өз қарамағыңыздағы адамдарды бақылап, премьер-министрге сәлем айтыңыз. Бұлай жұмыс істеуге болмайды», – деді ол.