Медициналық ұйымдар МӘМС пен кепілдендірілген көмек бойынша 204 млрд теңге қарыз
2025 жылы МӘМС жүйесінде 1 213 жеке медициналық ұйым тіркелген
Фото: © istockphoto.com
Фото: © istockphoto.com
Қазақстанда медициналық ұйымдар Кепілдендірілген тегін медициналық көмектің көлемі және Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) шарттары бойынша жалпы сомасы 204 миллиард теңгеден астам қарызға батқан. Бұл туралы Денсаулық сақтау министрлігі Мәжіліс депутаттарының сауалына берген жауабында мәлімдеді, деп хабарлайды Azattyq Rýhy.
Қаржыландырудағы қателіктер
ДСМ мәліметінше, 2025 жылдың 1 қарашасындағы жағдай бойынша, ел бойынша кепілдендірілген көмек және МӘМС шеңберіндегі жасалған шарттар бойынша медициналық ұйымдардың кредиторлық қарызы 206,4 млрд теңгені құрады.
Қаржы министрлігі Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына қаңтар-қараша айларына жоспарланған 2 189 млрд теңгеден 1 608,7 млрд теңгені ғана аударған.
Алайда, Қор 2025 жылдың 1 қаңтарынан бастап медициналық ұйымдарға жалпы 2 204 млрд теңге төлеген: ҚТМКК бойынша – 1 275,1 млрд теңге, МӘМС бойынша – 928,9 млрд теңге. Бұл ретте, Қорға республикалық бюджеттен ҚТМКК бойынша 1 396,7 млрд теңге, МӘМС бойынша 212 млрд теңге түскен.
Қаржыландыру тәртібі реттелді
Қаржылық жағдайды жақсарту мақсатында 14 қазанда Қаржы және Денсаулық сақтау министрліктері жыл соңына дейін Қорға мақсатты жарналарды аударудың апталық кестесін бекітті.
ДСМ мәлімдеуінше, бұл шара медициналық көмекті қаржыландыру жағдайын айтарлықтай жақсартып, медициналық ұйымдарға төлемдерді уақтылы алуға мүмкіндік берді.
«Осы күннен кейін Қаржы министрлігі 333 млрд теңге аударды. Денсаулық сақтау жүйесін қаржыландыру мәселелері, оның ішінде Қор алдындағы мақсатты жарналар бойынша берешектер Премьер-министрдің орынбасары К.Ә. Бозымбаевтың тұрақты бақылауында тұр», – делінген жауапта.
2027 жылға дейін қаржыландыру үлгісі өзгереді
ДСМ 2024 жылғы 2 қыркүйектегі Мемлекет басшысының Жолдауын орындау мақсатында МӘМС мәселелерін жетілдіру туралы заң әзірленіп, 14 шілдеде қабылданғанын түсіндірді.
Бұл заңға сәйкес, 2027 жылға дейін аралас қаржыландыру үлгісінен негізінен сақтандыру үлгісіне көшу аяқталады.
2025-2027 жылдар аралығында 700 млрд теңге сомасындағы ҚТМКК міндеттемелері кезең-кезеңімен МӘМС жүйесіне ауыстырылады.
Қабылданған заңның негізгі бағыттары:
1. Жергілікті бюджеттер есебінен әлеуметтік осал топтардың медициналық сақтандыруға қолжетімділігін кеңейту.
2. 2026 жылдың 1 қаңтарынан бастап МӘМС-ке жарналар мен аударымдарды есептеу үшін базаның жоғарғы шегін ұлғайту арқылы сақтандыру жүйесіне түсім көздерін кеңейту.
3. 2027 жылдан бастап мемлекеттік жарналар мөлшерлемесін кезең-кезеңімен ұлғайту (ағымдағы жылы 2%-дан 2037 жылға қарай 4,7% дейін).
4. Медициналық қызметтерді көрсетуге мемлекеттік қадағалауды қалпына келтіру.
Жеке клиникалардың белсенділігі артты
ДСМ 2025 жылы МӘМС жүйесінде 1 213 жеке медициналық ұйым тіркелгенін атап өтті, бұл 2019 жылмен (727 ұйым) салыстырғанда 1,7 есе көп.
Жеке жеткізушілердің қызмет көрсету көлемі 2019 жылғы 174 млрд теңгеден 2025 жылы (қыркүйекке дейін) 565 млрд теңгеге дейін өсті, яғни 3,2 есе өсім байқалған.
Жеке клиникалар жоғары бәсекелестік бағыттарында белсенді: гемодиализ – 77% нарықты, күндізгі стационарлар – 66%, диагностика, оңалту, МСАК – 59%, жоғары технологиялық қызметтер – 47-49% қамтиды.
