Қорымдарға күтім керек

Өткен жұмада аудан әкімі Мұрат Ергеш­баев көпшілік алдында қортынды есеп берді. Осы жиын барысында Қазалы ауданының құрметті азаматы Ботабай Рыстығұлов ағамыз аудан аумағындағы қорымдардың жай-күйі туралы сөз қозғады. Нақтырақ айтсақ, кент айналасындағы зираттарды күтіп ұстау, бейіттердің айналасына көшеттер отырғызып, гүлдер егуді ортаға салды. Өмірден көрген-түйгені мол ардагер: «Кенттің айналасы қорымдарға толы екені баршаға мәлім. Өткен жылдары қазынадан қаржы бөлініп, қоршалды. Соның нәтижесінде қазіргі таңда бейіттердің үстінен мал жүрмейді, ит жүгірмейді. Осынау игілікті іс халықтың ризашылығына бөленуде. Десе де сол бейіттерге жанашырлық танытып, қамқорлық жасауға мойнымыздың жар бере бермейтінін несіне жасырамыз? Түптеп келгенде сол жерде жатқандардың барлығы өз ата-бабаларымыз, жақын-жуықтарымыз» деген қынжылысын білдірді.

Ескеретін мәселенің бірі әрі-беріден соң «өлі разы болмай, тірі байымайды» деген халық даналығы дәл осы әңгімемен ұштасып жатқаны да жалған емес. Марқұмның артында қалған ұрпағы, жақын-жуығы әруақтар рухына арнап құран бағыштатып, олардың жақсы істерін үлгі тұтса ұтылмасымыз анық. Тіпті Еуропа елдеріндегідей ата-баба қорымдарының айналасы абаттандырылып, гүлдермен көмкеріліп тұрса нұр үстіне нұр емес пе?

«Ойды ой қозғайды». Осы орайда айта кететін жайттардың бірі – біздегі қорымдардың ретсіз орналасуы екені даусыз. Бұған өзіміз де талай куә болдық. Жаңадан салынған бейіттердің қорымдар арасындағы соқпақ жолдарды жауып тастайтындықтан түкпірдегі зиратқа жетіп, құран бағыштату көп қиындық келтіретінін көріп те жүрміз. Оған қоса, кейбір мүжілген, қираған, ернегі опырылып ішіне түскен қабірлердің адамның санасына шаншудай қадалатыны тағы бар.

«Тірлік барда, қаза бар». Егер, өліктің жаназасы шығарылғанда қазалы үйдің иесі мешіт молдаларымен ақылдасып, мүрдені қай тұсқа қою керегін анықтаса жоғарыдағы жағдай орын алмас еді. Жалпы шариғат бойынша қорым аса биік болып салынбайды деген бар. Алайда әркімнің таңдауы, өзіндік көзқарасы болатыны тағы рас. Зират басына барғанда құран бағыштаумен қатар, айналасын ретке келтіріп, таза ұстасақ әруақтарға деген құрметіміз артатыны анық.