МӘМС-ке сұрағыңыз бар ма?
Kyzylorda-news.kz. Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына күн сайын медициналық көмек көрсету және МӘМС жүйесіне қатысу тәртібі туралы түрлі сұрақтар келіп түседі. Осыған орай сала мамандары оқырмандар сауалдарына жауап береді.– Медициналық сақтандыру бойынша қандай клиникалар жұмыс істейтінін қай сайттан көре аламын? Мен өзім емделетін клиниканы таңдай аламын ба?
– ТМККК және МӘМС бойынша медициналық қызмет көрсететін медициналық ұйымдардың тізімімен Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының ресми сайтында танысуға болады.
Әркімнің дәрігер мен емхананы еркін таңдауға құқығы бар. Тіркеу науқаны кезінде медициналық мекемені жылына бір рет еркін таңдау құқығы бойынша, сондай-ақ егер адам тұрақты немесе уақытша тұратын, жұмыс істейтін немесе оқитын жерін ауыстырса, басқа елді мекенге көшсе немесе өзі жататын емхана қайта ұйымдастырылса ауыстыруға болады.
– Коронавирустық инфекциядан кейін оңалтудан өтуді қалаймын. Ол үшін не істеу керек?
– Ең алдымен, өзіңіздің емдеуші дәрігеріңізге хабарласыңыз. Емханадағы дәрігер оңалту дәрігерінің немесе мультидисциплинарлық топтың Кеңесіне жолдама береді, олар жағдайды бағалайды және қалпына келтіру шараларының қажетті курсын таңдайды. Олар тыныс алуды қалыпқа келтіруге, асқынуларды азайтуға, өмір сүру сапасын арттыруға және мазасыздық пен депрессия белгілерін жеңілдетуге бағытталған.
Көрсетілімдер болған кезде оңалтудан үйде емделген және медициналық ұйымдарға жүгінбеген азаматтар да өте алады. Олар үшін әрекеттер алгоритмі бірдей.
Айта кету керек, медициналық оңалту функционалдық бұзылу дәрежесіне байланысты стационарлық және амбулаториялық жағдайда да жүргізілуі мүмкін.
– Мен бала күтіміне байланысты ақысыз демалыстамын. Менің балам МӘМС бойынша қызмет аалуы мүмкін бе?
– Балалар азаматтардың жеңілдікті санатына жатады-олар үшін жарналарды мемлекет ай сайын жүргізеді.
Балалар үшін МӘМС пакетіне: профилактикалық тексерулер, мамандардың кеңестері, созылмалы аурулар кезінде динамикалық бақылау, стоматологиялық және диагностикалық қызметтер, мамандандырылған көмек, созылмалы аурулардан кейін медициналық оңалту кіреді.
– Мен ресми түрде жұмыс істемеймін, кіші ұлым шамамен 2 жаста. Мен 3 жылдан бері гипофиздің микроаденомасы бар эндокринологтың есебінде тұрмын. Биыл мен контрастты затты енгізе отырып, МРТ өтуді қалаймын. Бұл процедураны тегін алуға бола ма? Бұған дейін мен әрдайым ақылы тексеруден өттім.
– Иә, сіз азаматтардың жеңілдікті санатына жататындықтан, сіз бұл процедурадан тегін өте аласыз. Ол үшін емдеуші дәрігерге қаралу және жолдама алу қажет: оның «контрастпен» деген түсіндірмесі болуы маңызды.
– Дәрігер МРТ-ға жолдама берді. Бірақ барлық күндер бос емес, ал менің кезегім 1 айдан кейін келеді. Неліктен қызмет алу үшін ұзақ уақыт күту керек?
– Бейінді мамандардың қабылдауы және диагностикалық қызметтерді алуды күтудің ең ұзақ мерзімі – 10 күн, шұғыл көрсетілімдер кезінде-екі күн.
Егер жазбаны кешірек мерзімге тағайындаса, пациент МӘМС бойынша МРТ жүргізетін басқа медициналық ұйымға жүгінуге құқылы. Қызметті алғаннан кейін Қордың төлем жүйесінде бірлесіп орындау шарты автоматты түрде жасалады.
– Мен жүктімін, тіс ауруы алаңдатады. МӘМС бойынша емделуден өтуге бола ма, егер солай болса, оны қалай жасауға болады?
– Иә. Стоматологиялық көмек алу үшін МӘМС бойынша қызмет көрсететін стоматологиялық клиникаға жүгіну қажет. Сіз олардың тізімін ӘМСҚ сайтынан таба аласыз. Бұл ретте емханадан жолдаманың болуы міндетті емес.
Жүкті әйелдерден басқа шұғыл көмек – тіс жұлу және химиялық пломба орнату – 18 жасқа дейінгі балаларға, Ұлы Отан соғысына қатысушыларға, 1, 2, 3 топтағы мүгедектерге, «Алтын алқа», «Күміс алқа» алқаларымен марапатталған көп балалы аналарға, атаулы әлеуметтік көмек алушыларға, жасына байланысты зейнеткерлерге көрсетіледі.
Жоспарлы көмек жүкті әйелдерден басқа балаларға да қолжетімді. Ол мыналарды қамтиды: жансыздандыру, пломба салу, терапиялық қабылдау, пульпитті емдеу, периодонтитті емдеу, толық функционалдық қалпына келтіру анатомиялық нысанын тіс кезінде гипоплазиясы, флюорозе.
– Балаларға арналған тегін дәрі-дәрмектердің тізімін қайдан табуға болады?
– Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2017 жылғы 29 тамыздағы №666 бұйрығымен бекітілген ТМККК және МӘМС бойынша тегін қолжетімді дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың тізбесі. Оны «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінен табуға болады.
– Онкодиспансерде есепте тұрмын. Жақын арада жоспарлы тексерістен өтуім қажет, тегін өте аламын ба? Жұмыс істемеймін, МӘМС жарна төлемеймін.
– Онкодиспансерде есепте тұрған пациенттерді динамикалық бақылау ТМККК шеңберінде жүргізіледі. Тиісінше, ауру бойынша жоспарлы тексеруден өту үшін МӘМС жүйесіндегі сақтандырылу мәртебесі талап етілмейді.
– Бала 3 айлық, өзін нашар сезінеді, бірақ температура жоқ. Дәрігерді үйге шақыруға құқығымыз бар ма?
– Бес жасқа дейінгі балаларға, жүкті және босанған әйелдерге денсаулық жағдайының кез келген нашарлауы кезінде үйде қызмет көрсетіледі. Сіз медицина қызметкерін жұмыс күнінің аяқталуына кемінде 2 сағат қалғанда шақыруыңыз керек, бұлай болмаған жағдайда оның қызмет көрсетуге уақытының жетпей калу қауіпі бар. Симптомдарға байланысты учаскелік медбике немесе дәрігер келуі мүмкін.
– Мен жеке кәсіпкермін, МӘМС үшін жарна төледім және қажетті сомадан артық соманы байқаусызда көрсеттім. Қаражатты қайтаруға бола ма?
– Қате немесе артық төленген қаражатты қайтару үшін «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясына жүгініп, тиісті өтініш жазып, төлем туралы түбіртек немесе чек ұсыну қажет.
Содан кейін сіз қате жіберілген айлар үшін жарналарды қайта төлеуіңіз керек.
