Қазақтелеком Kcell-дегі үлесін кiмге сатпақ
Нарықтағы дереккөздердің хабарлауынша, жақын арада "Қазақтелекомның" өзіне тиесілі Kcell компаниясының 24% акциясын сатуы мүмкін бұл елдегі екінші ірі мобильді оператор. Ықтимал сатып алушы ретінде Jusan банкі және оған жақын құрылымдар аталады.
"Қазақтелекомның" Kcell-дегі үлесін сату ықтималдығы қандай және бұл нарықта қалай көрініс табатыны туралы LS-пен "Еуразиялық Капитал" басқармасы төрағасының орынбасары Асан Сәдуақасов өз пікірімен бөлісті.
Оның айтуынша, "нарық" ұғымы кез-келген саланы дамыту үшін қажет және маңызды бәсекелестіктің болуын білдіреді.
"Үш жыл бұрын ұялы байланыс нарығында үш тәуелсіз ойыншы болған кезде бәсекелестік бар деп айтуға болатын. Енді ондай жоқ", - деді ол. Сарапшының айтуынша, ұлттық компания – байланыс нарығындағы монополист, бірақ тіркелген сегментте. Осыған байланысты "Қазақтелекомға" оның басқаруымен нарықты шоғырландыру маңызды болды.
Ықтимал сатып алушы туралы айта отырып, сарапшы нарықты жандандыратын сатылатын үлеске стратегиялық инвестор болмауы мүмкін деген пікір білдірді. Сондықтан, пакетті бірнеше инвесторларға сату мүмкіндігі бар.
Бұл ретте, Сәдуақасовтың айтуынша, сәтті мәміледен "Қазақтелеком" акционерлері ұтады, өйткені компания арнайы жекешелендіруді аяқтағаннан кейін төлей алады.
Сонымен қатар, Kcell үлесін сату телекоммуникация саласына мемлекеттің қатысуын төмендетеді деп күтілуде. Нарықты монополияландыру қысқарады және ұялы байланыс нарығындағы жеке ойыншылардың үлесі артады.
Kcell акциялары 2021 жылдың басынан бастап 51%-дан астамға арзандады. Оның себептерінің бірі 2021 жылғы 14 маусымда күшіне енген Лондон және АХҚО биржаларындағы қағаздардың делистингі болуы мүмкін. Соған қарамастан, нарық монополияға қарсы комитеттің қысымы аясында акциялардың құлдырауын жеңді. Сонымен қатар, жаңа жеке инвестордың пайда болуы, компанияның менеджменті мен қызметін жақсартуға әкелуі мүмкін деп күтiледi, өйткені оны өтеу қажет болады.
2020 жылдың қараша айында бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігі "Қазақтелекомға" Kcell немесе біріккен Tele-2 және Altel сияқты екі ұялы оператордың бірінен арылуды ұсынды. Ведомство басшысы Серік Жұманғарин телекоммуникация нарығы бәсекелестік жағдайда дамуы үшін ұлттық компанияны жеке секторға беру қажеттігін атап өтті.
Естеріңізге сала кетейік, "Қазақтелеком" Kcell-дегі үлесін 2012 жылы бір акциясын 10$ сатты. Содан кейін 2018 жылы Kcell акцияларының 24%-ын Telia Company-ден және 51%-ын Fintur Holdings BV-ден (Telia Company телекоммуникациялық компанияларының бірлескен кәсіпорны (58,55 %) және Turkcell (41,45 %) тиісінше сатып алды. Сол кезде "Қазақтелеком" жомарт дивидендтер алды, алайда ағымдағы сәтте қайта қаржыландыру мөлшерлемесінің екі көтерілуі және инфляцияның өсуі аясында дивидендтік кірістілік соншалықты тартымды емес. Осыған байланысты бақылауды сақтау аясында борыштық жүктемені төмендету үшін үлесті сату ұлттық компанияның ұтымды шешімі болып табылады.