Кластерді іске қосу еліміздің тау туризміндегі орнын айшықтайды

Экологиялық кепілдіктер және «жасыл» сертификаттау

Жоба халықаралық стандарттар мен экологиялық аспектілерге негізделеді. Жаңа тәсіл тұрақты дамуға негізделген – бұл орманды жаппай отамай, ландшафтқа минималды араласу. Заманауи дыбыссыз аспалы жолдар қолданылады. Мысалы: Австрия мен Швейцарияда биоәртүрлілікті сақтай отырып, ірі курорттар ұлттық саябақтарда жұмыс істейді.

Тәуелсіз аудит жүргізу, халықаралық сарапшылардың қатысуы, биоалуантүрлілік мониторингі, «жасыл сертификаттау» жоспарланып жатыр. Бұл тәсіл тұрақтылықты тәуекелден нарықтық артықшылыққа айналдырады.

Халықтың барлық тобының қол жеткізуі

Инфрақұрылым «Design for All» қағидаты: ыңғайлы гондолалар, Family & Accessible санатындағы кең жаяу жүргіншілер жолдары, электр автобустары бойынша жобаланады. Бұл балаларға, қарттарға және мүмкіндігі шектеулі адамдарға тауға шығуға жол ашады, олар бүгінде 1500 метрден артық биіктікке қауіпсіз көтерілу мүмкіндігінен айырылған. Сонымен қатар тарифтік торға бюджеттік форматтар – кемпингтер, глампингтер және жатақханалар кіреді, сондықтан курорт «таңдаулылар» клубына айналмайды. Инклюзивті тәсіл жобаның әлеуметтік құндылығын арттырады және мақсатты нарықты кеңейтеді.

«Шымбұлақ» және «Ой-Қарағай» синергиясы

Екі сәтті туристік якорь өздерінің табыстылығын дәлелдеді: олар жылына 2 миллионнан астам қонақ қабылдайды. Арқан байламдарын, велосипед жолдарын және жаяу жүру жолдарын жасау шашыраңқы нысандарды біртұтас экожүйеге айналдырады, тұрудың орташа ұзақтығын және бір туристен түсетін төлемді арттырады. Дайын инженерия есебінен күрделі шығындар шамамен 30%-ға, ал енгізу мерзімі «нөлден бастап» орындарға қарағанда 2-3 жылға азаяды. Бұл туристік өнімді көпжылдық инфрақұрылымдық кідірістерсіз кеңейтудің сирек мүмкіндігі.

Тау шаңғысы курорттарының әлемдік рейтингінде санаулысы ғана – АҚШ-тағы Солт-Лейк-Сити және Жапониядағы Саппоро осындай логистиканы ұсына алады. Мегаполистің жақындығы әуе қозғалысына және тұрақсыз туристік ағынға тәуелсіз келушілердің тұрақты ағынын білдіреді. Қала тұрғындары үшін бұл ұзақ жол жүрусіз демалыс күндерінің жаңа форматы; инвестор үшін – клиенттердің аса үлкен базасы. Мұндай географиялық бонус өзін-өзі ақтауды тездетеді және халықаралық серіктестер үшін кластердің тартымдылығын арттырады.

«Табиғатты қорғау экономикасы»

Туристік алым ұлттық парктің бюджетінде мақсатты түрде қалады және патрульдеуге, өртке қарсы жұмыстарға және қалдықтарды кәдеге жаратуға жұмсалады. Осылайша, турист тек әсері үшін ғана емес, сонымен қатар таңданатын ландшафтты сақтау үшін де төлейді. Норвегияның тәжірибесі келесіні көрсетеді: дұрыс басқару кезінде аталған төлем саябақтың күзет шығындарының 60%-на дейін жабады. Экономиканы экологияға енгізу табиғатты қорғауды өзін-өзі қамтамасыз ететін процесс етеді.

Аймақтық бәсекелестік жарысы

Өзбекстан қазірдің өзінде сегіз тау шаңғысы курортын салып жатыр, Қырғызстан ЕҚТА-дан 250 км трассадағы жобаға 16,5 мың га бөлді. Егер Қазақстан кешіксе, төлемге қабілеті ағыны салықтармен және жұмыс орындарымен бірге көршілерге қайта бөлінеді. Ең жақсы табиғи жағдайларға ие бола отыра бізге маңызды брендсіз екінші бағыт болып қалу қаупі бар. Кластерді іске қосу – сән-салтанат емес, Орталық Азияның тау туризмінде көшбасшылықты сақтап қалу қажеттілігі.

Smart Mountain: цифрлық қауіпсіздік және қызмет көрсету технологиялары

Жоба қар көшкіні қаупі IoT датчиктерін, ski-pass билеттеріне контактісіз төлеуді, трассаларды жүктеудің big-data талдауын және патрульдік дрондарды енгізеді. Бұл құтқарушылардың реакция уақытын үш минутқа дейін қысқартады және қонақтарға ұсынысты жекелендіреді. Технология жас аудиторияның адалдығын арттырады және кластерді sport-tech-стартаптар үшін тартымды алаңға айналдырады. Заманауи сервис пен қауіпсіздік-жаһандық нарықтағы бәсекелестік артықшылықтың басты факторы.

Аймақтық әлеуметтік тұрақтылық

Туристік кластер таулы аймақтағы елді мекендерді жандандырады: фермерлік өнімдерге, қолөнер кәдесыйларына және гид қызметтеріне сұраныс ШОБ-ты ынталандырады. Жастар мегаполистерге немесе шетелге қоныс аудармай, үйде отырып мансабын өсіруге мүмкіндік алады. Бұл әлеуметтік шиеленісті азайтады және аңғарлардың мәдени мұрасын сақтайды. Кірістерді «жоғарыдан төменге» қайта бөлу дамуды шынымен инклюзивті етеді.