Жуырда ғана халқымыздың саны 19 миллионға жетті деп бөрігімізді аспанға аттық. Қуандық. Әрине, шаттануға тұрарлық. Десе де, алыс-жақында жүрген азаматтарымызды түгендеп, ресми түрде санақ өткізетін сәт те жақындап қалды. Тәртібі сол, интернетке қолы жетіп тұрғандар, арнайы сайтқа кіріп, тіркеледі. Ал ғаламтор арқылы есепке алынбағандардың дерегін алу үшін арнайы мамандар мәліметтерді үй-үйден жинайды.

"Цифрланған жүйеде барлығы көрінген. Кімнің кім екені некесі бар ма, некесі жоқ па. Неше жаста, бүкіл адам қазір компьютерде отырады соған сәйкесінше бәрі дайын тұр. Енді сондай мәлімет дайын тұрса, оған мемлекеттен қаншама миллиондаған ақша жұмсап, санақ жүргізудің қажеті қанша?" - дейді қоғам белсендісі Бақытбол Беркімбай.

Ақша демекші, санаққа жұмсалатын қаражат та азын аулақ тиын-тебен емес. 9 миллиард теңгеден асады. Ал бұл 2009 жылғы халық санағына бөлінген сомадан 7 есе көп.

ҚР Ұлттық статистика бюросының ресми өкілі Олжас Сайлаубекұлының айтуынша халық санағы деген ол тек халықты санау емес.

"Бұл жерде түрлі салаларға қатысты сауалдар бар. Бұл жалпы алғанда қарапайым тілмен айтқан кезде үлкен, ауқымды әлеуметтік сауалнама деп айтуға болады. Негізгі расходтар бізде ашық түрде барлығы жарияланған. Санақ.qov.kz сайтында сол 9,1 миллиарды теңгенің қайсы қай тарапқа жұмсалатыны сомасымен көрсетілген" ,- дейді ол.

Сондай-ақ, отандастарымызды уайымға салып отырғаны жеке бас құжаттарының қауіпсіздігі. Бүгінде ЖСН нөмірін иемдену арқылы алаяқтықтың небір түрі қанатын жайғаны белгілі. Статистика бюросының ресми өкілі халықтан жиналған ақпараттың құпиялылығына басымызбен жауап береміз деп отыр.

"Оған түскен мәліметтер басқа жаққа кетпейді. Ол қосымша арқылы жиналған мәліметтер санақ сұрақтары аяқталған кезде батырманы басқаннан кейін, бұл контейнер болып жабылады да бірден орталық базаға жіберіледі. Яғни оның ішіне түскен мәліметтерді планшеттің ішінен көшіріп алу мүмкіндігі жоқ" ,-дейді Олжас Сайлаубекұлы.

Алайда, қоғам белсендісі Бақытбол Беркімбай бұған өз қарсылығын жасырмайды.

"Мемлекеттің қазіргі пандемия, қиын кезде халық жұмысы жоқ, адамдар ауырып жатыр. Дәрі-дәрмекке, больницаға, сондай халыққа шынымен мұқтаж нәрсеге жұмсаудың орнына ақшаны далаға шашудың өзі өте ысырап. Енді қазір пандемия кезінде әркімнің есігін қағып, санақ санаудың өзі дұрыс емес. Пандемияның тәртібіне де қайшы" ,-дейді ол.

Алайда, үйді-үйді аралап, сауалнама алатын жауапты мамандар санитарлық қауіпсіздікті қатаң сақтайды деп сендірді ведомство өкілі. Сондай-ақ, олармен құжаттардың құпиялығы жөнінде келісімшарт жасалған. Айта кетейік, 1 қыркүйек пен 30 қазан аралығында жалпы ұлттық халық санағы жүргізіледі. Тек бізде ғана емес, биыл әлемнің 61 мемлекеті елдегі азаматтар санын ресми түрде есептеп жатыр.