Денсаулық сақтау министрлігі Нортиван дәрісінің бірқатар партиясын кері қайтарып алды. «Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Фармация комитеті ішкі тексеріс жүргізу барысында «Вазар», «Нортиван» және «ВазарН» препараттарының тіркеу куәлігін кері қайтарып алу туралы шешім қабылдады. Препараттар ауыр дерттерге қарсы пайдаланады. Емдеуші дәрігердің нұсқауынсыз кері қайтарылған препараттарды қабылдауды доғаруға болмайды. Бұл жағдайда жоғарыда аталған өндірушілерден шыққан валсартанды қабылдайтын барлық науқастар басқа препаратқа ауысу үшін дереу дәрігер кеңес алуы қажет» деп түсіндірді Денсаулық сақтау министрлігі Фармация комитеті төрайымы Людмила Бюрабекова.

Оның мәлімдеуінше, Дәрі-дәрмектер бойынша еуропалық агенттік, АҚШ азық-түлік өнімдері және медикаменттерінің сапасын санитарлық бақылау жөніндегі басқарма қытайлық компания өндірген валсартан белсенді субстанциясын нарықтан шығарумен айналысуда. Оған  белсенді субстанциясының кейбір партиялары препараттарында қауіпті қоспаның болуы себепші болған. Бұл дәрілерді артериялық қысымы жоғары науқастар пайдаланады. Қайтарып алу бастамасы қытай компаниясы валсартан өндірушілеріне жеткізетін белсенді фармсубстанциядан – N-нитрозодиметиламин (NDMA) табылуынан кейін көтерілді. NDMA ықтималды адам канцерогені ретінде жіктеледі. Оның валсартанда болуы белсенді затты өндіру тәсілінің өзгеруіне байланысты деп болжанады. Алайда арнайы тергеу өткізілмегендіктен, онда қандай қоспа барын және науқастың өміріне не қауіп төндіретінін айтуға әлі ерте.

Министрліктің Фармация комитеті төрайымының бұйрығы бойынша Нортиван дәрісінің бірқатар сериясы (партиясы) қайтарып алынды.

«Еуропалық дәрілік заттар  агенттігі (EMA), Тағам өнімдері мен дәрі-дәрмектер сапасын caнитapлық қадағалау басқармасы (Food and Drug Administration – FDA) негізін Linhai (Линхай) қалаған Zhejiang Huahai Pharmaceuticals («Чжэцзян Хуахай Фармасьютикалс») қытай компаниясы өндірген валсартан белсенді субстанциясын нарықтан қайтарып алды. Оған белсенді субстанцияның кейбір партиялары препараттарында қауіпті қоспаның болуы себеп болған» делінген хабарламада.   NDMA ықтималды адам канцерогені ретінде жіктеледі. Оның валсартанда болуы белсенді затты өндіру тәсілінің өзгеруіне байланысты деп болжанады. NDMA бауырда обыр ісіктерінің түзілуін туғызуы мүмкін зат ретінде жіктелген. Оны арнайы дайындап шығарады немесе кейбір  пecтицидтер, aвтoмoбиль шиналары немесе балық өңдеу өндірісінің жанама өнімі ретінде алынады. Baлcapтaн көптеген тағам өнімдерінде (сүрленген немесе ысталған ет, бaлық, сыра және т.б.), сонымен қaтaр темекі түтінінде мардымсыз кoнцeнтpaцияда кездеседі.  EMA, FDA қазір NDMA деңгейлеріне және препараттың қабылдаған пациенттерге қуатты әсер етуіне бағалау жүргізеді.

Дәрілік заттардың мемлекеттік тізілімі деректері бойынша, Чжэцзян Хуахай Фармасьютикалс өндірген Валсартан белсенді фармацевтикалық субстанциясы мына препараттардың тіркеу куәліктеріне енгізілген:

1) Нортиван, үлбірлі қабықпен қапталған 40 мг, 80 мг, 160 мг таблеткалар, өндіруші «Гедеон Рихтер» ААҚ;

2) Вазар, 40 мг, 80 мг, 160 мг таблеткалар және Вазар-Н, 80/12,5 мг, 160/12,5 мг, 160/25 мг таблеткалар, өндіруші БалканФарма-Дупница АД;

3) Ванатекс, 80 мг, 160 мг таблеткалар және  Ванатекс Комби, 80/12,5 мг, 160/25 мг таблеткалар, өндіруші Польфарма фармацевтикалық зауыты АҚ;

4) Комби Кардофикс-сановель Плюс, 5/160/12,5 мг, 5/160/25 мг, 10/160/12,5 мг, 10/160/25 мг таблеткалар, өндіруші Сановель Фармако-индустриялық сауда компаниясы, Түркия. Бұл препараттар артериялық қысымы жоғары пациенттерде, сонымен қатар жүрек жеткіліксіздігі бар немесе жедел коронарлық синдромға шалдыққан пациенттерде инфаркт пен инсульт профилактикаcы үшін қолданылады.

Министрліктің мәліметінше, препараттар күрделі ауруларды емдеуге пайдаланылатындықтан, қайтарып алынған пpeпapaттарды қабылдауды емдеуші дәрігер рұқсатынсыз тоқтатуға болмайды. Оларды қaбылдауды баламалы пpeпapaт немесе емдеу куpcының тағайындалуына дейін жалғастыру керек. Осыған орай, жоғарыда көрсетілген өндірушілер өндірген валсартанды қабылдайтын пациенттер препаратты алмастыру мақсатында дәрігерге қаралу керек. Басқа да валсартан препараттарын әрі қарай қабылдауға болады. Құрамында Валсартан бар дәрілік препараттардың өндірушілері аталған препараттың әсер етуші заты үшін шикізат өндіретін компаниядан осы шикізат сапасыздығы туралы хабарлама алды. «Гедеон Рихтер» ААҚ өкілдігінің хаты негізінде 2018 жылғы 10 шілдеде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі Фармация комитеті төрайымының бұйрығымен Нортиван, үлбірлі қабықпен қапталған 40 мг, 80 мг, 160 мг таблеткалар дәрілік затының бірқатар сериялары (партиялары) қайтарып алынды. Балкан Фарма-Дупница АД, Польфарма фармацевтикалық зауыты АҚ және Сановель Фармако-индустриялық сауда компаниясы өндірушілерінің басқа Валсартан препараттарына қатысты шешімдер қабылдау үшін пaциeнттерді қорғауға шұғыл шаралар қолдану ұсынылды.