Оразаның денсаулыққа пайдасы

Мұсылман қауымын қуанышқа бөлейтін Қасиетті Рамазан айы әр жылы он күнге артқа жылжып отырады. Отыз үш жыл ораза ұстаған адам жылдың барлық мезгілдерінде, айлары мен күндерінде ораза ұстаған болып есептеледі. Ораза ұстау пайдалы. Бұны медицина саласының мамандары да растауда. Сондықтан зерттеу жүргізіп, жауапты орындардан ауыз бекітудің рухани ғана емес, адам денсаулығына әкелетін пайдасын сұрап білген болатынбыз.
Ораза адам организміндегі қажетінен артық және ескі жасушаларды жоюшы қызметін атқаратын көрінеді. Оразаның тәртібі бойынша жылына бір ай толығымен ауыз бекітеді. Күніне кем дегенде 14 сағат ішіп-жемнен тыйылып, одан кейін бірнеше сағатқа аузын ашып, әл жинап алу қажет. Бұл ағзадағы жасушаларды жандандырып, ондағы қажет еместі жою процесіне дәлме-дәл келеді. Адам қарны ашқан кезде әлсіз жасушалар өздігінен жойылып, аштыққа қарсы тұру үшін ішкі ағзалар белсенділігі артады. Нақтысында жасушалар жаңарып, ескісі жойылып отырады.
Медицина мамандарының айтуынша, ораза ұстаудың тағы бір пайдасы қант дибетінің алдын алатын көрінеді. Неге десеңіз, ауыз бекіту қандағы қант үлесін барынша төмен мөлшерге түсіруге үлкен септігін тигізеді. Себебі ораза тұтқан кезде адамның ұйқы безі демалады. Онан қантты крахмалды заттар мен майларға айналдыратын инсулин бөлінеді екен. Қазірдің өзінде әлемнің біршама жерінде қант диабетіне шалдыққандарды ораза тұту арқылы емдеу етек алуда. Дертті емдеу үстінде пациент үш апта бойы күніне 10 сағат пен 20 сағат арасында ауыз бекітеді. Одан кейін ауыз ашқан кезде жеңіл тамақтармен қоректенеді. Бұл химиялық дәрі-дәрмектерді қолданбай қант ауруын емдеудегі өте ұтымды жол екенін медицина дәлелдеп үлгерген.
Бүгінде көптеген жандардың артық салмақтан арылу үшін ораза ұстап жүргенін байқауға болады. Расында бұл жағынан да оразаның тигізер көмегі жоқ емес. Егер ораза ұстаушы ауыз ашқаннан кейін тамақ мөлшеріне шектеу қойып, дұрыс режиммен жүрсе, бойдағы артық салмақтан арылуға ораза таптырмайтын әдіс. Яғни адам ұзақ уақыт аш жүріп, ауыз ашқан кезде бірден тамақ пен сусындарға тойып алмағаны жөн. Себебі бұл керісінше, салмақтың көбеюіне әкеліп соғады.
Ауыз бекітудің ендігі бір пайдасы тері ауруларымен күресуге әсері бар. Өйткені ораза тұтқан кезде қандағы және терідегі су құрамы да кемиді. Бұл терінің қуаттылығын арттырып, зиянды микробтар мен бактерияларға қарсы тұруға көмектеседі. Сондай-ақ қышыма ауруының адам денесіне әрі қарай таралуын тоқтатып, терінің майлануы мен аллергиядан жазылуға да оң әсерін тигізеді.
Ағзада тұздың жиналуы көп тамақтанудан. Әсіресе еттен жасалған өнімдермен жиі қоректенуден пайда болады. Сондай-ақ адам шамасынан тыс тамақ жегенде бұлшық еттегі протеин мөлшері көбейіп, бұзыла бастайды. Бұл адам буындарына, көбінесе аяқтағы үлкен бармаққа несеп қышқылының жиналуына әкеп соғады. Және қандағы несеп тұзының мөлшері көбейіп, ол бүйрекке жиналып тұнады. Осының ақыры бүйректе тас пайда болуына ұшыратады. Сондықтан тамақ пен судан тыйылып біраз уақытқа ауыз бекіту – бұл дертті емдеуге ұтымды.
Көптеген мұсылман және өзге ел ғалымдары ауыз бекітудің денедегі майдың құрамын азайтуымен қатар, холестерин мөлшерін де бәсеңдететінін жарыса айтады. Холестерин дегеніміз – қан тамырларына тұнатын зат. Денедегі майдың құрамы көбейген сайын холестерин мөлшері де артады. Бұның арты атеросклероз дертіне және жүрек пен мидағы қанның қоюлануына әкеп соғады. Ал ораза ұстау қанның қоюлануының алдын алу болып табылады.
Қазіргі кезде тағам өнімдерін ұзақ мерзімге сақтау үшін құрамына химиялық қоспалар қосылатыны белгілі. Бұл өнімдер адам асқазанына түскен кезде улы заттарға айналып, денедегі май құрамында сақталып қалады. Адамның ұзақ уақыт тамақтан тыйылуы әлгі майдағы улы заттардың еруіне алып келеді. Сонымен бірге ауыз бекіту кезінде дұрыс тамақтанып, артық тағамнан бас тартатын болса, бұл организмнің иммунитетін күшейтеді. Адам ағзасын улы заттардан ­тазартады.
Ораза ұстау – ас қорыту жүйесінің демалуына мүмкіндік береді. Бірақ бір ескерте кететіні ауыз бекіткен кезде асқазан қышқылдық бөлуді тоқтатпайды. Яғни асқазанында жарасы бар адам ораза тұту кезінде абай болуы қажет.
Еске салсақ, ауыз бекітудің қан қысымын түсіруге және қанның қоюлану қауіпін азайтуға бағытталған табиғи жол. Себебі адам ұзақ уақытқа тамақтан тыйылған кезде бойға қажетті энергияны жеткізу үшін организм денедегі маймен қоса глюкозаны жаға бастайды. Мұның барлығы қан қысымының түсуіне әкеледі.
Қасиетті Рамазан айында ауыз бекітудің ендігі бір пайдасы жағымсыз тәуелділіктерден арылтады. Көпшіліктің ең алдымен көз алдына түтіні бұрқыраған темекі келеді. Өйткені басқа күндері «темекіні тастаймын» деп өзіне уәде беріп, артынша нәпсі құрығының айтқанына ілесіп кеткенімізбен, ораза уақытында тыйылу арқылы оны қойып кетуге мүмкіндік туады. Кейбірі күндіз қойғанымен, кешке ауыз ашқан соң қайта шегіп кетеді. Әрине одан арылу тікелей өзіңізге байланысты.
Қадірлей білсеңіз Рамазан айы тек ауыз бекітіп қана қоймай, жаман сөздерден, күнделікті әдеттерден, жағымсыз тәуелділіктен арылуға көмектесетін ай.

Абзал ЖОЛТЕРЕК