Сурет (микропоэма)

Тілек екі, жүрек екі, жол екі.
Қақ бөлініп Донбасс қалды, түтіндеп,
Қара албасты тұтатқандай темекі.
Жесір қалды жасыл аймақ, жас аймақ.
Босағада жылауық жел боздайды,
Шерлі шаһар шат тірліктен босай қап.
Сайқал-Күнің нөсер болып айтар мұң.
Қарқылдайды қақ бөлінген қалада,
Асыранды қарғалары Шайтанның.
Жұбатқысы келеді жел жетімді.
Елегізген оралар деп екі ұлды,
Кәрі ананың соңғы үміті секілді
Ортасында отыр кемпір жоқ-бардың.
Соқыр түнде шамы сөнбес шешейдің,
Санасына тас атады сотқар мұң.
Екі сурет қабырғада ілінген.
Кәрі ананың соңғы үміті секілді,
Жалғыз шамның жалыны тұр дірілдеп.
Қарт ананың қайғысы екі, зары екі.
маңғаздана шегіп болып темекі,
«Қанды» өмірдің соңғы әмірін жеткізді,
Жаны құрсау сарбаз дабыл қағарда:
Аяушылық жасамаңдар адамға.
Қашар болсаң, жасар болсаң кері қадам,
Өз-өзіңді атып өлтір одан да».
Екі Отанның ерегесіп ерлері,
Екі мүдде кескілесті алаңда.
Оқтар ұшты жұлдыздардай құйрықты.
Алаң үсті «алақайлап» Ажал жүр,
Ат қып мінген уақыт дейтін жүйрікті.
Алақ-жұлақ қос көзіне қан жүріп.
Сөніп жатты білте шамның отындай,
Өліп жатты жанмен бірге мәңгі үміт.
Екі сарбаз көрінбейтін жаудай тым.
Екі жанар іздеп тапты бір-бірін,
Екі жанар бір-бірінен аумайтын.
«Дұшпан көзде» тұнып тұрды ізгілік.
Қақтығысқан қалың әскер ішінде,
Қарайды үнсіз екі жанар үздігіп.
Қан майданда болмайды ешбір жол екі.
Бір ай бұрын хабар келді шешейге:
Украина сарбаз қыпты біреуін,
Бір сыңары сап түзепті Ресейде.
Тірлікте бар бұдан асқан сұмдық не?
Екі Отан шідерлейді екі ұлды,
Екі мүдде жібермейді бірлікке.
Келген хабар қақ бөлді ана жүрегін.
Қан майданда болмайды ешбір жол екі,
Бірі өмір сүруі керек, бірі – өлім.
Жылайды ана: үміті – екі, мұңы – екі,
қай Отанға білмей жеңіс тілерін?!
Елжірейді екі есімді күбірлеп.
Енді қайтіп, қалай көзі ілінбек?
Қабырғада қос сурет тұр күлімдеп.
Оты сөніп, шала бықсып жатты алаң.
Қан жылаған секілді анау сайқал-Күн,
Жердің беті өлекселер қаптаған.
Таң қалдырған бір қызық жайт болыпты:
Өліктерді көміп жүріп бір пақыр,
Қос дұшпаннан бірдей сурет тауыпты.
Дұға оқыды көк-сұр ерні күбірлеп.
Екі дұшпан сақтап жүрген суретте
Жалғыз ана қарап тұрды күлімдеп.
Қос сарбазға сұлап жатқан тәні өлі,
Тұлғасы бір, әлпеті бір, бәрі бір,
Бөлегі – ту, иықтағы погоны.
Ағытылып ағыл-тегіл жылады-ай:
«Сұм соғыс-ай, бірге туған бауыр да,
Сен деп дұшпан бола ма енді, бұ қалай?
Кешір бізді, Адамзатты, Жаратқан.
Егіз ерлер – бір-біріне оқ атқан,
Егіз елдер – бір-біріне оқ атқан.
Екі ел үшін жылайды үнсіз Жер-Ана.
Бірін-бірі жұтады олар тоқтаусыз,
Ажал қарнын тойдырады арада.
Қос төсбелгі бір жүректі қақ бөлер.
Украина ерлігі үшін даңқ берер,
Ресей де ерлігі үшін даңқ берер.
Шейіт болған шыбын жан-ай бекерге.
Сен де сыяр, мен де сыяр едім ғой,
Жер дейтұғын ғаламшарға, мекенге.
Жер көбейтіп, адам санын шегерген?
Біз, бәріміз – егіздері тұл Жердің,
Нәсіл бөлек, ұлтым басқа дегенмен.
Жеңіс – жоқтау! Ал жоқтаудың несі өнер?
Құдай «бармын!» дегенменен, ұқпадық,
Ал қайтеміз Құдай «Жермін!» десе егер?
Болған күні халық дұшпан, ел ала.
Үнсіз қайғы жұтар енді кәрі ана,
Жансыздарды жұтар енді Жер-Ана.
Кім өлсе де, ана болар жаралы.
Ей, Адамзат, жылатпа Жер-Ананы,
Күнәларды кешірмейді ол әлі...”
Әнші құстар қайта оралды көркем үн.
Қала үстінде Ібіліс тұр шаттанып,
Қалай қызық етемін деп ертеңін.
Ылди жақта ыңырсиды жел ғана.
Жылауық жел босағада боздайды,
Қайдасың? – деп, – қасіретті, шерлі ана.
сөнбегендей жарық шамы көшенің.
Ылди жақта жалғыз үй бар. Сол үйдің
өшкен шамы жанбағалы неше күн...
Дәулет Жадырасын