«Қырғызстан мектеп оқушылары PISA-ға қатысушы елдер арасында сауаттылық деңгейі бойынша екі рет соңғы орында тұрды. Тәжікстанда бастауыш мектепті бітіргеннен кейін оқушылардың саны 2-3% -ға азаяды. Өзбекстанда әрбір алтыншы мектеп қана сандық білім беру платформасына қосылған», - делінген сәрсенбіде жарияланған хабарламада.

Зерттеушілер бұл Орталық Азия елдеріндегі сапалы орта білімге тең емес қол жетімділіктің тереңдігін көрсететін бірнеше фактілер ғана екенін атап өтті. COVID-19 пандемиясы және соның салдарынан қашықтықтан білім беруге ауысу әсіресе кедей немесе ауылдық жерлердегі балалар мен жасөспірімдер үшін теңсіздікті күшейтті.

«Өзбекстан мобильді интернеттің жылдамдығы жөнінен әлемдегі алғашқы он елдің қатарына кіреді. Тіркелген кең жолақты байланыстың жылдамдығы бойынша республика аймақтағы барлық көршілерінен (Түркіменстаннан басқа) алда тұр. Тәжікстан онлайн оқуға өте алмады және төрт айға жуық оқу процесін толығымен тоқтатты. Шешім қол жетімсіздікке, қымбатшылыққа және байланыс сапасының төмендігіне байланысты болды.

Қырғызстандағы мұғалімдердің үштен екісі былтыр көктемде онлайн-білім беруге көшуге дайын болмады. Мұғалімдер ұялы телефон сатып алуға және байланыс ақысын өз бетімен төлеуге тура келетінін айтты. Қазақстандық оқушылардың шамамен 10%-ында дербес компьютерлер жоқ. Алғаш рет Қазақстанға көрсетілген гуманитарлық көмекке медициналық қорғаныс құралдары ғана емес, студенттерге арналған ноутбуктар да кірді», - делінген зерттеуде.

Сонымен бірге, атап өткендей, республикалардың әрқайсысында - үкіметтерде де, қоғамда да пандемия басталғаннан бері білім берудегі теңсіздікті жоюға күш салынды. «Осылайша, Қырғызстанның ұлттық байланыс операторы оқытушылар мен студенттерге арнайы жеңілдік ставкасын ұсынды. Краудфандинг пен Еуропалық Даму Банкінің қаражатының көмегімен Өзбекстанда білім беру онлайн-платформасы іске қосылды. Қазақстанда мектеп оқушылары үшін 6 мыңнан астам телесабақ жазылып, республикалық арналарда көрсетілді. Тәжікстанда Білім министрлігі мектептер арасында электронды курстар мен қатты дискілердегі материалдарды таратуда », - деп атап өтті жоба авторлары. Олар Дүниежүзілік банктің зерттеулерінен алынған мәліметтерді келтірді, оған сәйкес білім берудегі теңсіздік деңгейі жоғары елдер кедейлікті ұрпақтан ұрпаққа беру үрдісін көрсетеді («кедейлік қақпаны»). Халықаралық институттың бағалауы бойынша, 2020 жылдың соңына таман кедейліктің ауқымы 20 жылдан астам уақыт ішінде алғаш рет өседі деген болжам бар.