Қазақтың аялы алақаны 9 рет көрсетілді
Бірінші наурыз – мейірімділік пен достық күні. Алғыс айту күні әрбір қазақстандықтың өз естеліктері мен жүрегінің түпкірінде аялап ұстап келе жатқан ізгі тілегі мен жылы сөздерін жарыққа шығаратын күн секілді. Бұл күнді әрбір қазақстандық отбасы ерекше жоралғы, ырыммен атап өтеді. Себебі олардың көбін тарих беттеріндегі қайғылы күндер – депортация мен репрессияның азабы байланыстырады. Сол себепті де біз Алғыс айту күні қарсаңында тағы да өткенге көз саламыз...Уақыттың өзіндік есте сақтау коды бар, ол тарих деп аталады. Әр жылдары Қазақстанның шетсіз-шексіз дарқан даласына түрлі ұлттың мыңдаған отбасы жер аударылды. Жат жерде олардың барлығын қонақжай қазақ ыстық құшағына басып, қамқорлығына алды. Ең бастысы, қазақтың киелі топырағында бұл халықтардың болашаққа деген үміт оты сөнген жоқ.
Соғыс және одан кейінгі жылдардағы жағдай бүкіл халыққа ауыр тигені ақиқат. Сондай қиын кездің өзінде жергілікті қазақ халқы сырттан келгендермен қолындағы соңғы нанын бөлісіп жеп, оларды басындағы аядай баспанасына паналатқаны жайлы әңгімелерді бала кезімнен жиі еститінмін.
Менің атам Давид Больгерттің отбасы – Ақмола облысындағы қазақ ауылдарының біріне жер аударылған неміс отбасыларының бірі. Депортацияның алғашқы қайғылы күндері барлық ер адамдар еңбек әскеріне жегілген кез ең ауыр уақыт еді. Сол жылдары небәрі жеті жаста болса да атам анасын аштықтан аман алып қалу үшін ауыр жұмысқа жегілуге мәжбүр болған. Өткенді еске алғанда атам қазақтардың немістерге қалай көмектескенін жиі айтып отыратын. Екі халық бір-бірін жақсы түсініп, қиын жағдайда қолдау көрсетіп, қатар өмір сүрді. Қазақ тілі біздер үшін неміс тілінен кейін екінші тіл болды. Атам Давид қазақша жақсы сөйлейтін. Тіпті қартайғанда қазақшаға судай болған ол кісі қазақша ойлап, қазақша тұжырым жасайтын. Өмірдің өзі үйреткен бұл білімін ол ғұмыр бойы ұстанып өтті.
Жетім қалған қаншама неміс баласын қазақ өз отбасына жатсынбай қабылдап, бауырына басты... Қазақтың аялы алақаны мен кең мейірімділігінің арқасында немістер саяси нәубеттен аман қалып қана қоймай, осы жерде өз Отанын тапты. Қазіргі таңда олар республиканың барлық этносымен бірге басты құндылықтар – бірлікті, ұзақ мерзімді дамуды ту еткен Қазақ елінің құрамында өмір сүріп келеді.
Сондықтан Алғыс айту күнін, яғни Тұңғыш Президент Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен қолға алынған мерекені мейірімділік пен достық күні ретінде отандастарым зор ықыласпен қабылдады. Бұл күні – Қазақстан халқы Ассамблеясы құрылған күн. Біздің көпэтносты республикамыздың халқын біріктірген бұл маңызды институттың құрылған күні бәрімізге ыстық.
Ұрпақтар сабақтастығы – қоғамның ұдайы дамуының маңызды факторы. Бүгінгі жаһандану дәуірінде, өкінішке қарай, бұл құндылыққа үлкен қауіп төніп тұр. Кейінгі ұрпақ ата-баба ерліктерін есте сақтап, өз халқының тарихын біліп, оған ұқыпты қарай ала ма? Бұл сұрақ бүгінде аға буынның барлығын алаңдатады. Ал, шындап келгенде, ұрпақтар сабақтастығының сақталуы біздің әрқайсымызға байланысты. Біздің басты адамгершілік парызымыз – туған елдің, отбасының тарихи мұрасын сақтау. Мемлекеттік мереке – Алғыс айту күні бұл қасиетті міндеттің өзегін жоғалтпауға барынша ықпал етеді. Қазақстандық немістердің «Возрождение» қоғамдық қорының басты бағыты да осы – жастарды Отаны мен халқына деген сүйіспеншілік рухында тәрбиелеу, осы құндылықтарды ұрпақ арқылы келер буынға жеткізу.
Депортация заманынан бері көп уақыт өтті. Жыл сайын сол қайғылы жылдар куәгерлерінің қатары да сиреп барады. Тағы біраз уақыт өткеннен кейін бұл зұлматты жылдар туралы тек құжаттар мен фотосуреттер ғана сыр шертетін болады.
Бірақ бұл тұрғыдан келгенде Қазақстан немістерінің жолы болды. Белгілі қазақ-неміс жазушысы Герольд Бельгер бізге баға жетпес мұра қалдырды. Оның «Кезбенің үйі» романы – халқымыздың қайғылы тағдырын бейнелеген депортация мұражай-кітабы іспетті. Бұл ойдан құрастырылған оқиғалар желісі емес. Бұл – қаламгердің жеке өзі жүріп өткен тағдыр тауқыметінің қайғылы әрі қилы жолы. Романды оқи отырып, әрқайсымыз халқымыздың тарихын өз отбасымыздың жүріп өткен жолының сүзгісінен өткізу арқылы көреміз: депортация, еңбек әскері, арнайы қоныс... Жазушы қазақтардың қонақжайлығы мен мейірімділігін талай айтып өтті. Соның арқасында неміс халқы аман қалып қана қоймай, этнос ретінде қалыптасты. Өмірінің соңына дейін қаламгер қазақтарға ризашылығын білдіріп, олардың мәдениеті мен дәстүрін құрметтеп, мінсіз деңгейде меңгерген қазақ тілі туралы әңгімелеп өтті. Бұл дәстүрді жазушы біздің ұрпаққа да мұра етіп қалдырды. Игі істі жалғастыру – енді біздің еншімізде.
Құрметті отандастар!
Сөз соңында сіздерді мемлекеттік мереке – Алғыс айту күнімен құттықтауға рұқсат етіңіздер! Қиын-қыстау кезеңде ұлтына, түр-түсіне қарамастан бір-бірін қолдап, бірлік пен келісім үшін бір жағадан бас, бір жеңнен қол шығарған қазақ халқына және республиканың барлық этносына ризашылығымызды білдіреміз. Осындай мызғымас бірлік біздің мемлекетіміз – біз мақтан тұтатын Қазақстан Республикасының іргесін берік ұстауға көмектесті.
Қымбатты отандастар! Сіздерді Алғыс айту – мейірімділік пен татулық күнімен шын жүректен құттықтаймын!
